دسته بندی سایت
برچسب های مهم
پیوند ها
آمار بازدید سایت
p><!--StartFragment
در حالی که در حین انجام بازی قاعدهای از قوانین و مقرارات نیز باید رعایت شود.
مهارتهایی فردی مانند شوتکردن دریبلزدن و ریباند توپ به همراه کارهای تیمی مثل حمله و دفاع، شروط لازم برای موفقیت شرکتکنندگان در این ورزش میباشد. این ورزش نخستینبار توسط دکتر جیمز نایاسمیت در پائیز ۱۸۹۱ ابداع گردید؛ و نخستین مجموعه رسمی از قوانین بسکتبال توسط وی وضع گرید.
بسکتبال بهطور گسترده یکی از محبوبترین و پرطرفدارترین ورزشهای جهان محسوب میشود
p><!--StartFragmentزادگاه بازی بسکتبال آمریکاست. این بازی در اوایل پاییز سال ۱۸۹۱ میلادی توسط شخصی به نام جیمز نایاسمیت پایهریزی و ابداع شد. اما از قرنها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشتهاست.
در ایران، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گلهدارها متداول است که آن را (پولو) (Polo) مینامند. در این بازی، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز میپردازند و هر تیم کوشش میکند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده عبور دهد. این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تا پوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است. پوک تا پوک، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی با توپ و حلقههای ثابت در میدانی وسیع انجام میشد.
جیمز نایاسمیت یک پزشک کانادایی بود که به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت. در سال ۱۸۹۱ یعنی زمانی که دکتر نایاسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس میداد، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال، هاکی و بیسبال، در فصل بهار و تابستان حفظ کند.
دکتر نایاسمیت پس از بررسی رشتههای موجود ورزشی، دریافت که ورزش جدید باید:
حاصل این افکار و اندیشهها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن، از پرطرفدارترین و هیجانانگیزترین رشتههای ورزش بینالمللی است. دکتر نایاسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند. در این حال، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند. نخستین مسابقهای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم ۹ نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام «ویلیام چیلس» به سبد انداخت. بعدها شخصی به نام «فرانک ماهان» با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت (به انگلیسی: BASKET) و توپ را بال (به انگلیسی: BALL) میگویند، این ورزش را بسکتبال نامید. دکتر نایاسمیت، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد. بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود:
در آغاز، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد میافتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد. در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام «لئو آلن» سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده میشد، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد.
دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاهها یافت. دکتر نایاسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کاملتر کرد و نسخههایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقهمند بود ارسال داشت. این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچهای برای استفاده عموم منتشر کرد. در سال ۱۹۳۰ دکتر نایاسمیت کتابی دربارهٔ خواص بسکتبال تألیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پرتحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن (قلب و کلیه) نخواهد شد.
با گذشت زمان قوانینی برای انجام بازی وضع شد. مثلاً تعداد بازیکنان هر تیم ۹ نفر تعیین گردید. سپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر کاهش یافت و تثبیت شد. هر بازیکن میتوانست در موقع وقوع خطا به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم میتوانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود بهطور دلخواه نگهداری نماید. هر بار که توپ گل میشد بازی با بین طرفین یا جامپ بال (به انگلیسی: jump ball) از وسط زمین ادامه مییافت. بازیکنان بلند قد میتوانستند نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن زمان سعی شد توجه مدیران مدارس و مسئولان سازمانهای ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. باوجود این تلاش مداوم و پیگیر، آموزش بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آنها در ورزشهای رقابتآمیز دیگری مانند فوتبال آمریکایی یا راگبی
متمرکز بود.
مینی بسکتبال ورزشی است که براساس بازی بسکتبال و برای بازیکنان ۱۱ و ۱۲ سال طرحریزی شدهاست. هر تیم شامل ۱۲ بازیکن، یک مربی و یک سرپرست خواهد بود. اندازه زمین ۲۶ در ۱۴ متر میباشد. خطوط زمین مینی بسکتبال با آنچه در زمین بسکتبال ترسیم میشود مشابه است با این تفاوت که در مینی بسکتبال خط پرتاب ۳ امتیازی وجود ندارد. تختهها بطور قائم در انتهای زمین قرار داده شده و با خطوط اصلی موازی است، اندازه تخته ۹۰ × ۱۲۰ سانتیمتر میباشد. ارتفاع حلقه تا زمین ۲۶۰ سانتیمتر با قطر ۴۵ سانتیمتر میباشد. توپ با محیط ۷۳ سانتیمتر و وزن ۴۷۵ گرم برای مینی بسکتبال استفاده میگردد. زمان بازی ۴ کوارتر ۱۰ دقیقهای است که زمان استراحت بین کوارترهای اول و دوم، سوم و چهارم ۲ دقیقه و زمان استراحت بین دو نیمه بازی ۱۰ دقیقه میباشد.
بعد از جنگ جهانی اول بسکتبال تبدیل به ورزشی رقابتآمیز و بزرگ شد. با گذشت زمان مربیان بسکتبال وضعیت مناسبی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد. بسکتبال شناخته شد و به اروپا گسترش یافت. در سال ۱۹۲۴ نخستین مسابقات جهانی بین تیمهای بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال ۱۹۳۲ فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد. در مسابقات المپیک ۱۹۳۶ برلین برای نخستین بار ۲۳ کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید.
لباس بازی برای زنان و مردان بلوز بیآستین و شلوارک است و نام تیم در جلوی بلوز و شمارهٔ بازیکن در پشت و جلوی آن نوشته شدهاست. در بازیهای بینالمللی شمارههای بازیکنان از ۴ تا ۱۵ است. بازیکنان بسکتبال معمولاً از کفشهای ساقدار استفاده میکنند که از مچ پا حفاظت بیشتری میکند.
تختهٔ بسکتبال مستطیلی است به طول ۱٫۸۰ متر و عرض۱٫۰۵ متر که موقعیت آن در فضای بالای زمین در دو انتهای میدان است و یک مربع به طول۵۹ سانتیمتر و عرض۴۹ سانتیمتر داخل آن قرار دارد و باید به گونهای قرار گیرد که به اندازه ۱۲۰ سانتیمتر با خط انتهای زمین فاصله داشته باشد. ارتفاع تخته از کف سالن برای بزرگسالان ۲٫۹۰متر و برای نوجوانان ونو نهالان بین ۲٫۷۰ متر و ۲٫۸۰ متر است.
نوعی از تختهها به کمک میلههایی آهنی از سقف سالن آویزان میشوند که در هنگام عدم نیاز، میتوان آنها را بالا برد و به سقف سالن متصل کرد. این نوع تخته برقی است. نوعی دیگر از تختهها با میلهای به زمین وصل و محکم میشوند. در نوعی دیگر، تخته به وسیلهٔ پایهای متحرک بر روی زمین قرار میگیرد.
حلقهٔ بسکتبال در فاصلهٔ ۳۰ سانتیمتری قاعدهٔ تخته به آن متصل میشود. قطر حلقهٔ بسکتبال ۴۵ سانتیمتر و ارتفاع توری که به شکل سبد به آن متصل میشود ۳۰ سانتیمتر است.
در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد، توپ فوتبال را برای بازی به کار میبردند. اما چون این توپ سبک بود در سال ۱۸۹۴ میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخهسازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگتر بود. در سال ۱۹۳۷ نوع دیگری توپ بزرگتر اما سبکتر به بازار آمد و آنگاه در سال ۱۹۴۹ توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که هنوز هم مورد استفادهاست. توپ بزرگتر از توپهای معمولی است و آن را از جنس چرم، لاستیک یا پلاستیک میسازند و هنگام استفاده باد میکنند. میزان فشار هوای داخل توپ باید به حدی باشد که در صورت رها شدن از ارتفاع ۱٫۸ متری، پس از اصابت به زمین کمتر از ۱٫۲ و بیشتر از ۱٫۴ متر از زمین بلند نشود. محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل ۷۵ سانتیمتر و حداکثر ۷۸ سانتیمتر باشد. ضمن آنکه در این حال وزن توپ نباید کمتر از ۶۰۰ و بیشتر از ۶۵۰ گرم باشد. توپ این ورزش بزرگترین توپ بازیهای دستهجمعی است.
بسکتبال در چهار دوره ۱۰ دقیقهای (بینالمللی) یا ۱۲ دقیقهای (اِن. بی. اِی) انجام میشود. زمان استراحت بین دوره اول و دوم و بین دوره سوم و چهارم ۲ دقیقه و بین دوره دوم و سوم (بین دو نیمه) ۱۰ دقیقهاست. وقت اضافه در بسکتبال ۵ دقیقه میباشد. پس از استراحت بین دو نیمه زمین حمله و دفاع دو تیم عوض میشود. اصطلاحاً به زمین حریف، زمین حمله و به زمین خودی زمین دفاع گفته میشود. زمانهای گفته شده زمان واقعی بازی است. یعنی زمانی که توپ در جریان نیست وقت بازی متوقف میشود. مثلاً زمانی که خطایی رخ دادهاست یا هنگام پرتاب آزاد زمان متوقف میشود. به همین دلیل زمان انجام یک بازی کامل بیشتر از مجموع عددی زمانهای بالا است و معمولاً حدود دو ساعت طول میکشد. ۴دوره که در سایتهای ورزشی هندیکپ آنها مشخص میشود. (set handicep)
۱. دریبل کردن از زمانی شروع میشود که بازیکن کنترل توپ را دراختیار گرفته و با انداختن و زدن آن در تماس با زمین دوباره آن را قبل از اینکه به بازیکن دیگری برخورد کند لمس نماید. زمانی دریبل خاتمه میپذیرد که با دست آن را گرفته یا اجازه دهد توپ در دست یا دستها استراحت نماید. زمانیکه توپ با دست دریبلکننده در تماس نیست، تعداد گامهای برداشته محدود نخواهد بود. بازیکن مجاز نیست پس از خاتمه دریبل، برای بار دوم اقدام به دریبل نماید. درصورتیکه این عمل را انجام دهد مرتکب تخلف «دبل» شدهاست.
بازیکنی که توپ را دراختیار دارد میتواند یک پای خود را به هر سمتی که میخواهد، یک یا چند مرتبه حرکت دهد. درصورتیکه پای دیگرش که آن را پای «پیوت» مینامند ثابت باشد. رانینگ حرکتی است که بازیکن صاحب توپ در داخل زمین یک یا دو پای خود را بدون توجه به محدودیت فوق حرکت دهد یا گامهای او با دریبلهای بازیکن تناسب نداشته باشد.
زمانی که تیمی کنترل توپ را در زمین حمله، موقعی که ساعت در جریان باشد، دراختیار دارد، هیچیک از نفرات آن تیم نمیتواند بیش از مدت سه ثانیه در منطقهٔ رنگی حریف یا روی خطوط رنگی حریف بماند یا حرکت کند.
اگر تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض ۲۴ ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا ۲۴ ثانیه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد ۲۴ ثانیه ادامه مییابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم ۲۴ ثانیه ادامه مییابد. ۲۴ ثانیه موقعی صفر میشود که ۱- خطا صورت بگیرد ۲- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیندازد. اگر دستگاه ۲۴ ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول میباشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود میباشد. البته این قانون کمی تغییر یافته و در صورتی که از ۲۴ ثانیه، هنوز بیش از چهارده ثانیه مانده باشد، دوباره ۲۴ ثانیه ریست میشود ولی اگر کمتر از چهارده ثانیه یا خود چهارده ثانیه مانده باشد، زمان به چهارده ثانیه ریست میشود.
زمانیکه یک تیم توپ را در زمین خودی تحت کنترل میگیرد، باید در عرض ۸ ثانیه توپ را به زمین حمله بفرستد. تخطی از این قانون، تخلف «هشت ثانیه» نامیده میشود و داور توپ را در اختیار تیم مقابل قرار خواهد داد.
۱-بطور کلی هیچیک از بازیکنان تیم نمیتوانند توپ را بیش از ۵ ثانیه نزد خود نگه دارند. (در زمان دریبل این شمارش انجام نمیگیرد) ۲- هر زمانی که بازی با پرتاب توپ از بیرون زمین بخواهد شروع شود بازیکن ۵ ثانیه زمان برای شروع در اختیار دارد. ۳- برای پرتاب هر پنالتی، بازیکن ۵ ثانیه زمان دارد.
زمانی که یک بازیکن در زمین حریف (زمین حمله) مالکیت توپ را در اختیار میگیرد، نباید توپ را به زمین دفاعی (زمین خودی) برگرداند. چه با پاس به یاران خود چه با دریبل کردن خودش آن را به زمین خودی برگرداند. این کار یک تخلف است و توپ دراختیار تیم مقابل قرار خواهد گرفت.
تذکری در این رابطه: درهنگامی که فرد حامل توپ به زمین حریف وارد شد حتی اگر پای او یا توپ زیر دستش وارد زمین خودی شود خطای نیمه (half) صورت گرفتهاست. البته نکته بالا [پای او یا توپ زیر دستش وارد اوت (Out) شود] در مورد وارد شدن توپ به اوت (Out) نیز صدق میکند.
انواع دفاع در بسکتبال
- کاربرد دفاع نزديک يا بسته :
اين شيوه، در مقابلِ مهاجم با توپ نزديک به حلقه کاربرد دارد (شکل - دفاع نزديک يا بسته).
دفاع نزديک يا بسته
- موقعيت قرارگيرى :
مدافع کاملاً روبهروى مهاجم با توپ، پشت به حلقه و با فاصلهٔ حدود يک دست از وى قرار مىگيرد. گاهى مدافع بازيکن آورندهٔ توپ، براى دور نمودن مهاجم از شرايط مطلوب و دلخواه خود و تيم حمله، اقدام به دفاع تعيين جهت مهاجم يا هدايت فنى مهاجم - Push up مىنمايد و در چنين حالتي، يک سمت (راست يا چپ) را کاملاً پوشش مىدهد تا مهاجم مجبور شود از سمت ديگر که مدافع تمايل دارد به دريبل خود ادامه دهد. در اين حالت، مدافع بين حلقه و مهاجم قرار نمىگيرد (شکل الف- مهارت دفاع نزديک در حالات مختلف). ديد موانع به سينه و مرکز ثقل بدن مهاجم و توجه وى کاملاً به توپ و مهاجم است (توپ و مهاجم در يک نقطه قرار دارند).
مهارت دفاع نزديک در حالات مختلف
- وضعيت بدن در دفاع از پاسگيرنده :
دستها به موازات يکديگر و کنار بدن، يا يکى بالا براى دفاع از شوت و پاسهاى بلند و ديگرى پائين براى دفاع از دريبل يا پاسهاى زميني، قرار دارند. (شکل ب و ج مهارت دفاع نزديک در حالات مختلف).
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى :
مدافع، در راستاى خط مهاجم، نزديک به خط توپ و در سمت قوى حمله قرار دارد. دفاع از پاسگيرنده يا دفاع از مسير پاس
- کاربرد دفاع از پاسگيرنده :
اين شيوهٔ دفاع از فردى است که در موقعيت دريافت بهترين پاس قرار دارد (شکلهاي: دفاع از مسير پاس - مدافع بالا بايد به خط توپ هم توجه داشته باشد. و ( دفاع از مسير پاس -اگر توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد مدافعان هر دو سمت، بايد مسير پاس را سد کنند).
دفاع از مسير پاس (مدافع بالا بايد به خط توپ هم توجه داشته باشد.)
دفاع از مسير پاس (اگر توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد مدافعان هر دو سمت، بايد مسير پاس را سد کنند.) دفاع از مسير پاس (اگر توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد مدافعان هر دو سمت، بايد مسير پاس را سد کنند.)
- موقعيت قرارگيرى دفاع از پاسگيرنده :
مدافع به حالت سهرخ نسبت به مهاجم و تقريباً پشت به حلقه و با فاصلهاى بيش از يک دست از مهاجم، قرار مىگيرد (شکل - دفاع از مسير پاس). ديد مدافع متوجه توپ، و نيز سينه و مرکز ثقل مهاجم است (توپ و مهاجم در دو نقطه قرار دارند).
دفاع از مسير پاس
- وضعيت بدن در دفاع از پاسگيرنده:
يک دست بهصورت خميده در مقابل سينهٔ مهاجم و دست ديگر (دست سمت توپ) بهصورت کشيده در مسير پاس به مهاجم و پاى سمت توپ نيز کمى جلوتر قرار دارد.
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى :
مدافع، در راستاى خط مهاجم و کمى متمايل به توپ، با حفظ فاصلهٔ مناسب بين خط توپ و مهاجم مستقيم و معمولاً در سمت قوى حمله (بهجز دفاع از بازيکن سانتر - Center/Pivotman/bigman و يا وقتى توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد) واقع است. دفاع باز
- کاربرد دفاع باز :
اين شيوه، در مقابل مهاجمان دور از توپ، يا بهعبارتي، مهاجمانى که امکان دريافت بهترين پاس را ندارند استفاده مىشود (شکلهاي: دفاع باز از بازيکن دور از توپ و - نمايش دفاع باز بهوسيلهٔ دو مدافع).
دفاع باز از بازيکن دور از توپ
نمايش دفاع باز بهوسيلهٔ دو مدافع
- موقعيت قرارگيرى در دفاع باز :
مدافع، در وضعيت نيمرخ نسبت به توپ و نيمرخ نسبت به مهاجم مستقيم و پشت به حلقه، قرار دارد. مرکز توجه وى تقريباً نيمى به توپ و نيمى به مهاجم مستقيم خود است.
- وضعيت بدن در دفاع باز:
دستها کاملاً باز و آماده و پاها نيز حدوداً کمى بيش از عرض شانه باز هستند (شکل - دفاع باز).
دفاع باز
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى :
مدافع، مىتواند روى خط حلقهها و يا کمى متمايل به سمت مهاجم مستقيم خود قرار گيرد، بهطورىکه مثلثى از توپ، مدافع و مهاجم مستقيم تشکيل شود. دفاع از بازيکن زير حلقه
- کاربرد دفاع از بازيکن زير حلقه :
از بازيکن زير حلقه به اين شکل دفاع مىشود، بهخصوص زمانى که توپ در منطقهٔ بالاى سه ثانيه باشد (شکل - دفاع از بازيکن زير حلقه).
دفاع از بازيکن زير حلقه
- موقعيت قرارگيرى دفاع از بازيکن زير حلقه :
مدافع، تقريباً پشت به مهاجم مستقيم و حلقه قرار دارد. در واقع، مدافع در اين حالت استثنائاً بين توپ و مدافع قرار مىگيرد (شکل - دفاع از بازيکن زير حلقه).
دفاع از بازيکن زير حلقه
- وضعيت بدن در دفاع از بازيکن زير حلقه:
مدافع فاصلهاى کمتر از يک دست از مهاجم دارد. يکى از دستها را براى جلوگيرى از پاسهاى هوائى بالا نگاه مىدارد و با دست ديگر، گاهبهگاه حضور مهاجم را کنترل مىنمايد. نيمى از توجه مدافع به توپ و نيمى ديگر به مهاجم مستقيم است.
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى:
مدافع، در اين نوع دفاع لزوماً پائينتر از خط توپ و نزديک به خط انتهائى زمين قرار مىگيرد و موقعيت خاصى نسبت به دو خط ديگر ندارد (اين دفاع معمولاً براى دفاع از بازيکنان سانترِ نزديک به حلقه، در محوطهٔ ذوزنقه بهکار برده مىشود).
اگر فاصله ما با هم تیمیمان زیاد بود اول از همه باید توپ را با دو دست از دو سمت راست و چپ بگیریم بهطوریکه دو شصت انگشتان ما به سمت خود باشد و توپ را به دو سوم خود یا یک سوم هم تیمیمان پرتاب میکنیم. طوریکه توپ نهایتاً به دست هم تیمیمان برسد. اگر فاصله ما با یار خودی کم بود و حریف در جلوی ما ایستاده بود میتوانیم توپ را از زیر دست حریف به یارمان بدهیم و اگر حریف به سمت ما هجوم بیاورد میتوانیم توپ را از یک سمت به پشت خود برده و از سمت دیگر به جلوی خود آورده و به یارمان بدهیم.
نکته: میتوانیم در خارج از زمین هم به هم تیمیمان پاس بدهیم تا پاس را او که زیر فشار پرس نیست انجام دهد این حرکت معمولاً در زمان پرس شدید بسیار کارساز خواهد بود.
در بسکتبال بطور کل سه پست اصلی وجود دارد، دو بازیکن در پست گارد، دو بازیکن در پست فروارد و یک بازیکن در پست سنتر. در بسکتبال رسمی و حرفهای این سه پست به پنج پست جداگانه تبدیل میشود که عبارتند از: گارد رأس، شوتینگ گارد، فروارد کوچک، فروارد قدرتی ، سنتر.
گارد رأس (point guard) یا پست۱ معمولاً بهترین پاس دهندهٔ تیم است و توانایی حمل توپ (ball handling) او از بقیه افراد تیم بیشتر است و معمولاً آمار پاس گل و توپ ربایی او از همهٔ افراد تیم بیشتر است. گارد رأس بازیکنی سریع است که میتواند شوتهای سه امتیازی یا نزدیک (دو امتیازی) بزند. گارد رأس به عنوان مربی زمین شناخته شده و باید بازی را مطالعه کند و ضعف دفاعی را تشخیص دهد. گارد رأس وظیفه رهبری حمله و بردن توپ به زمین طرف مقابل را دارد و بازدهی تیم را با دادن پاس گل افزایش میدهد. گارد رأس کوتاه قدترین بازیکن تیم است و معمولاً قدّی بین ۱۸۰ سانتیمتر تا ۱۹۰ سانتیمتر دارد. از گارد رأسهای مطرح لیگ ان.بی.ای میتوان به دریک رز، کریس پاول و کایری اروینگ و الن آیورسن اشاره کرد و از گارد رأسهای ایرانی میتوان مهدی کامرانی را نام برد.
شوتینگ گارد(shooting guard) یا پست ۲ معمولاً بازیکنی به استقامت فروارد و با سرعت گارد رأس است. در کنار مهارت حمل توپ و شوت زدن مهارت پاس خوبی دارد و میتواند وظایف گارد رأس را انجام دهد. در بازی، شوتینگ گارد وظیفه دفاع از خطرناکترین تهدید حملهای تیم مقابل را دارد. از بازیکنان معروف این پست در ان.بی. ای میتوان به دوین وید و کوبی برایانت و اسطوره بسکتبال آمریکا مایکل جردن اشاره کرد. قد شوتینگ گاردها معمولاً از گارد بلندتر است و قدی بین ۱۹۰ سانتیمتر تا ۲ متر دارند. بازیکنان این پست معمولاً میتوانند به جای فروارد هم بازی کنند.
فروارد کوچک (small forward) یا پست ۳ برخلاف اسمش بازیکنی تنومند و با استقامت بالاست که باید همهٔ تواناییها را از قبیل پاس، دفاع، شوت و حمل توپ داشته باشد. فروارد کوچک باید توانایی بردن توپ به نزدیکی سبد و لی آپ کردن و گرفتن خطا را داشته باشد و بتواند بخش عظیمی از امتیازش را از خط پرتاب آزاد بدست بیاورد. وظیفه دفاع از حلقه بر عهده فروارد کوچک و فروارد قدرتی است پس باید توانایی بلاک کردن را هم داشته باشد. از بازیکنان مطرح این پست در ان.بی. ای میتوان به لبران جیمز، کوین دورانت اشاره کرد و از بازیکنان مطرح ایرانی نیز میتوان صمد نیکخواه بهرامی را نام برد. فروارد کوچک معمولاً هم قد شوتینگ و گاهی کمی بلندتر از اوست.
فروارد قدرتی (power forward) یا پست۴ وظیفهای مثل سنتر دارد و باید بتواند زیر حلقه امتیاز بگیرد و در دفاع به قدری بزرگ (اندازهٔ بدنی) باشد که بتواند یار بزرگتر تیم مقابل را دفاع کند و سریع باشد تا یار کوچکتر را هم دفاع کند. پاور فروارد باید بتواند توپهای زیادی را ریباند کند و از توانایی بلاک کردن خوبی نیز. برخوردار باشد. قد پاور فروارد از فروارد کوچک بلندتر است و چیزی حدود ۲۰۳ سانتیمتر تا ۲۱۳ سانتیمتر است. از پاور فرواردهای مطرح ان.بی. ای میتوان به بلیک گریفین و سرجی ایباکا و کوین لاو اشاره کرد و از پاور فرواردهای ایران نیز میتوان ارسلان کاظمی را نام برد.
سنتر (center) یا پست ۵ یا بیگمن(big-man) یکی از مهمترین پستها است معمولاً نزدیک سبد بازی میکند و بلند قامتترین بازیکن تیم است. مهارتهای آنها در ریباند کردن، امتیاز آوری زیر سبد و درست کردن دیوار برای بازیکنان دیگر برای نفوذ به سبد(setting screen) است. در بسکتبال حرفهای بازیکنان معروف زیادی در گذشته در این پست بازی میکردند بازیکنانی مثل حکیم اولاجوان، ویلت چمبرلین، پاتریک اوینگ و شکیل اونیل و در حال حاضر دوایت هاوارد و تیم دانکن از بهترینهای این پست هستند که در ان.بی. ای بازی میکنند. قد معمول سنترها بلندتر از ۲۱۰ سانتیمتر است. از سنترهای معروف بسکتبال ایران میتوان حامد حدادی را نام برد.
در تمامی پرتابها از جهات مختلف، باید به چند نکته توجه کنیم:
در هنگام بازی میتوانیم از پرتاپهای سه گام استفاده کنیم. سه گام به این شکل است که وقتی به نزدیکی حلقه حریف رسیدیم درهمان حالت دویدن میتوانیم ۳ گام برداریم و توپ را به داخل حلقه بیندازیم. به شکلی که ۲ گام برداریم و گام آخر را میپریم و توپ را در حلقه بیندازیم. به علت پرش بهتر به صورت سه گام بهترین راه برای انجام «دانکینگ» (انداختن توپ در حلقه) میباشد.
نکته: معمولاً بازیکنهای حرفهای به دلیل پایین آمدن درصد موفقیت از تخته برای زدن گل استفاده نمیکنند
در هر پرتاب باید به زاویه توپ توجه داشت. زیرا اگر زاویه پرتاب ما کم باشد یا پرتاب ما در زمان نادرست صورت گیرد توپ در اصطلاح بلاک (Block) میشود. اکثر مواقع بهترین زاویه برای پرتاب توپ زاویه ۴۵ درجهاست.
اگر تیم ما توپ را به سوی حلقه حریف پرتاب کرد و آن وارد سبد نشد، میتوانیم با روش ریباند آن را وارد سبد کنیم. روش ریباند اینگونهاست که در هنگامی که توپ توسط یار ما زده شد و به تخته برخورد کرد و درون سبد قرار نگرفت، ما میتوانیم هنگامی که توپ در حال برگشتن است پریده و توپ را در همان حال که پایمان روی زمین نیست با دست آرام به تخته زده و آن را درون سبد جای دهیم. البته ما میتوانیم توپ را گرفته و به زمین برگردیم و یک شوت آرام زده و توپ را وارد سبد کنیم.
امتیاز هر گل (پرتاب موفق در حلقهٔ حریف) با توجه به موقعیت بازیکنی که اقدام به شوت کردهاست متفاوت است. اگر بازیکن خارج از خط سه امتیازی باشد، گل سه امتیاز و اگر داخل آن باشد دو امتیاز دارد. هر پرتاب آزاد (پنالتی) یک امتیاز دارد. در بسکتبال تساوی وجود ندارد و آن قدر وقت اضافه به بازی داده میشود تا یکی از دو تیم برنده شود. زمان استراحت بین وقتهای اضافه ۱ دقیقهاست.
هر تیم بر اساس نتیجهای که در یک مسابقه بسکتبال بدست میآورد امتیاز بدست میآورد.
در صورتی که تیمی تیم دیگر را برد، ۲ امتیاز بدست میآورد؛ در حالی که تیم بازنده ۱ امتیاز بدست میآورد و تیمی که به هر دلیلی باخت فنی بگیرد، هیچ امتیازی را به دست نمیآورد.
تعداد داوران یک مسابقهٔ بسکتبال ۶ نفر است. از این ۶ نفر ۳ داور در درون زمین بر جریان بازی نظارت میکنند که یکی از آنها سرداور و دو نفر دیگر داور هستند. در کنار زمین هم ۳ نفر هر یک وظیفهای خاص را انجام میدهند. یک نفر ثبتکنندهٔ امتیازها و خطاها (منشی) یک نفر مسئول ۲۴ ثانیه و هم وقت نگهدار است. خطاهای عمدهای که داوران به آن توجه دارند عبارتند از: خطا در حمله، رانینگ، دبل، سه ثانیه، خطاهای برخورد و سد مسیر.
حرفهایترین لیگ بسکتبال انبیای (NBA) میباشد.این لیگ بین تیمهای باشگاههای حرفهای آمریکای شمالی (ایالات متحده آمریکا و کانادا) برگزار میشود.از دیگر لیگهای مطرح بسکتبال جهان میتوان به یورولیگ در اروپا که بین تیمهای مطرح اروپایی برگزار میشود و لیگ اندسا در اسپانیا و لیگ ان بی ای بانوان(WNBA) در ایالات متحده آمریکا اشاره کرد.مسابقات جام جهانی بسکتبال مردان و زنان هر چهار سال یک بار با حضور تیمهای ملی صعودکننده به این مسابقات برگزار میشود.از دیگر مسابقات مهم ملی در سطح بسکتبال جهان میتوان به مسابقات یوروبسکت که بین تیمهای ملی اروپایی و هر دو سال یک بار برگزار میشود اشاره کرد.
این لیگ مسابقات به صورت دو دسته در کنفرانس شرق و غرب برگزار میشود که در پایان قهرمان این دو کنفرانس نیز به رقابت با هم میروند. علاوه بر این مسابقات، هر ساله مسابقهای تحت عنوان بازی ALL-STARS انجام میشود که در آن ستارههای کنفرانس شرق و غرب با یک بازی نمایشی به رقابت با هم میپردازند. مسابقه ALL-STARS شامل مسابقه slam dunk - شوت ۳ امتیازی و … میباشد که طرفداران بسیار زیادی دارد.
محبوب ترین ها
پرفروش ترین ها
پر فروش ترین های فورکیا
پر بازدید ترین های فورکیا