دسته بندی سایت
برچسب های مهم
پیوند ها
آمار بازدید سایت
p><!--StartFragment
در حالی که در حین انجام بازی قاعدهای از قوانین و مقرارات نیز باید رعایت شود.
مهارتهایی فردی مانند شوتکردن دریبلزدن و ریباند توپ به همراه کارهای تیمی مثل حمله و دفاع، شروط لازم برای موفقیت شرکتکنندگان در این ورزش میباشد. این ورزش نخستینبار توسط دکتر جیمز نایاسمیت در پائیز ۱۸۹۱ ابداع گردید؛ و نخستین مجموعه رسمی از قوانین بسکتبال توسط وی وضع گرید.
بسکتبال بهطور گسترده یکی از محبوبترین و پرطرفدارترین ورزشهای جهان محسوب میشود
p><!--StartFragmentزادگاه بازی بسکتبال آمریکاست. این بازی در اوایل پاییز سال ۱۸۹۱ میلادی توسط شخصی به نام جیمز نایاسمیت پایهریزی و ابداع شد. اما از قرنها پیش در میان ساکنان نقاط مختلف قاره آمریکا، به ویژه آمریکای مرکزی و جنوبی انواعی از بازی و مسابقه رایج بوده که کم و بیش به بسکتبال شباهت داشتهاست.
در ایران، نوعی بازی سنتی و قدیمی در میان گلهدارها متداول است که آن را (پولو) (Polo) مینامند. در این بازی، دو تیم سوار بر اسب در میدانی وسیع به تاخت و تاز میپردازند و هر تیم کوشش میکند توپی را که شش حلقه (مانند دستگیره) بر بدنه آن هست، با پرتاب کردن و پاس دادن به یاران خودی، به آن سوی میدان برساند و از حلقه و توری سبدی که در انتهای میدان بر روی ستونی چوبی نصب شده عبور دهد. این بازی تا حدی شبیه بسکتبال است اما شباهت بازی پوک تا پوک با ورزش بسکتبال بیش از پیش است. پوک تا پوک، در میان اقوام متمدن قاره آمریکای جنوبی و مرکزی رواج بسیار داشت به ویژه اقوام مایا و تولتک (در ناحیه مکزیک کنونی) این بازی با توپ و حلقههای ثابت در میدانی وسیع انجام میشد.
جیمز نایاسمیت یک پزشک کانادایی بود که به ایالات متحده آمریکا مهاجرت کرد و تابعیت آن کشور را گرفت. در سال ۱۸۹۱ یعنی زمانی که دکتر نایاسمیت در دانشگاه ورزش اسپرینگ فیلد (واقع در ایالت ماساچوست آمریکا) درس میداد، رئیس دانشگاه از او خواست ورزشی ابداع و اختراع کند که دانشجویان بتوانند در فصل زمستان در سالن به آن بپردازند تا آمادگی جسمانی خود را برای پرداختن به مسابقات میدانی فوتبال، هاکی و بیسبال، در فصل بهار و تابستان حفظ کند.
دکتر نایاسمیت پس از بررسی رشتههای موجود ورزشی، دریافت که ورزش جدید باید:
حاصل این افکار و اندیشهها ورزشی شد به نام بسکتبال که امروزه پس از سپری شدن نزدیک به یک قرن و اندی از اختراع آن، از پرطرفدارترین و هیجانانگیزترین رشتههای ورزش بینالمللی است. دکتر نایاسمیت در شروع کار دو سبد که مخصوص حمل میوه بود بر دیوار دو طرف سالن ورزش دانشگاه و در ارتفاعی بلندتر از قد یک انسان قد بلند نصب کرد و به دو گروه از ورزشکاران جوان دانشگاه آموزش داد که توپی را دست به دست بدهند و سعی کنند آن را به درون سبد بیندازند. در این حال، تیم مقابل باید بکوشد که مانع از انجام این کار شود و توپ را هم از چنگ حریف بربایند و تصاحب کند. نخستین مسابقهای که به این ترتیب و به صورتی تجربی ترتیب یافت میان دو تیم ۹ نفره در کالج اسپرینگ فیلد بود و اولین گل تاریخ بسکتبال را هم یکی از بازیکنان به نام «ویلیام چیلس» به سبد انداخت. بعدها شخصی به نام «فرانک ماهان» با توجه به اینکه در زبان انگلیسی سبد را بسکت (به انگلیسی: BASKET) و توپ را بال (به انگلیسی: BALL) میگویند، این ورزش را بسکتبال نامید. دکتر نایاسمیت، برای آنکه بازی بسکتبال خشن نشود، مقررات دقیقی برای آن به وجود آورد. بعضی از مقررات اولیه بسکتبال چنین بود:
در آغاز، ته سبد هم بسته بود و هر بار که توپ به درون سبد میافتاد باید کسی به کمک نردبان توپ را از سبد بیرون بیاورد. در سال ۱۸۹۲ شخصی به نام «لئو آلن» سبد بسکتبال را که تا آن روز از ترکه چوب یا الیاف بود و به همین دلیل به زودی پاره و فرسوده میشد، از سیم بافت تا استحکام بیشتری داشته باشد.
دیری نگذشت که این ورزش جدید طرفداران زیادی در میان دانشجویان دانشگاه اسپرینگ فیلد و دیگر دانشگاهها یافت. دکتر نایاسمیت هم مقررات و قوانین بسکتبال را کاملتر کرد و نسخههایی از آن را به هر دانشگاه یا باشگاهی که علاقهمند بود ارسال داشت. این مقررات در سال ۱۸۹۲ میلادی به صورت کتابچهای برای استفاده عموم منتشر کرد. در سال ۱۹۳۰ دکتر نایاسمیت کتابی دربارهٔ خواص بسکتبال تألیف کرد تا نشان دهد که بازی بسکتبال گرچه بسیار پرتحرک است اما حتی برای سالمندان هم خطری ندارد و آسیبی متوجه اعضای حیاتی بدن (قلب و کلیه) نخواهد شد.
با گذشت زمان قوانینی برای انجام بازی وضع شد. مثلاً تعداد بازیکنان هر تیم ۹ نفر تعیین گردید. سپس به ۷ نفر تقلیل یافت و بالاخره این تعداد به ۵ نفر کاهش یافت و تثبیت شد. هر بازیکن میتوانست در موقع وقوع خطا به جای کلیه بازیکنان تیم خود پرتاب آزاد را انجام دهد. هر تیم میتوانست از شروع تا پایان بازی توپ را در زمین خود بهطور دلخواه نگهداری نماید. هر بار که توپ گل میشد بازی با بین طرفین یا جامپ بال (به انگلیسی: jump ball) از وسط زمین ادامه مییافت. بازیکنان بلند قد میتوانستند نزدیک سبد قرار گیرند و توپ را به آرامی در سبد جای دهند (قانون سه ثانیه وجود نداشت). در آن زمان سعی شد توجه مدیران مدارس و مسئولان سازمانهای ورزشی را به آموزش بسکتبال جلب نمایند. باوجود این تلاش مداوم و پیگیر، آموزش بسکتبال برای مربیان حالت جنبی داشت و اساساً فعالیت آنها در ورزشهای رقابتآمیز دیگری مانند فوتبال آمریکایی یا راگبی
متمرکز بود.
مینی بسکتبال ورزشی است که براساس بازی بسکتبال و برای بازیکنان ۱۱ و ۱۲ سال طرحریزی شدهاست. هر تیم شامل ۱۲ بازیکن، یک مربی و یک سرپرست خواهد بود. اندازه زمین ۲۶ در ۱۴ متر میباشد. خطوط زمین مینی بسکتبال با آنچه در زمین بسکتبال ترسیم میشود مشابه است با این تفاوت که در مینی بسکتبال خط پرتاب ۳ امتیازی وجود ندارد. تختهها بطور قائم در انتهای زمین قرار داده شده و با خطوط اصلی موازی است، اندازه تخته ۹۰ × ۱۲۰ سانتیمتر میباشد. ارتفاع حلقه تا زمین ۲۶۰ سانتیمتر با قطر ۴۵ سانتیمتر میباشد. توپ با محیط ۷۳ سانتیمتر و وزن ۴۷۵ گرم برای مینی بسکتبال استفاده میگردد. زمان بازی ۴ کوارتر ۱۰ دقیقهای است که زمان استراحت بین کوارترهای اول و دوم، سوم و چهارم ۲ دقیقه و زمان استراحت بین دو نیمه بازی ۱۰ دقیقه میباشد.
بعد از جنگ جهانی اول بسکتبال تبدیل به ورزشی رقابتآمیز و بزرگ شد. با گذشت زمان مربیان بسکتبال وضعیت مناسبی پیدا کردند و فعالیتشان مؤثر واقع شد. بسکتبال شناخته شد و به اروپا گسترش یافت. در سال ۱۹۲۴ نخستین مسابقات جهانی بین تیمهای بسکتبال فرانسه، ایتالیا، انگلستان و آمریکا در پاریس برگزار گردید و از سال ۱۹۳۲ فدراسیون آماتوری بسکتبال در ژنو با نمایندگی چند کشور تشکیل شد. در مسابقات المپیک ۱۹۳۶ برلین برای نخستین بار ۲۳ کشور در مسابقات رسمی بسکتبال شرکت نمودند و آمریکا قهرمان المپیک گردید.
لباس بازی برای زنان و مردان بلوز بیآستین و شلوارک است و نام تیم در جلوی بلوز و شمارهٔ بازیکن در پشت و جلوی آن نوشته شدهاست. در بازیهای بینالمللی شمارههای بازیکنان از ۴ تا ۱۵ است. بازیکنان بسکتبال معمولاً از کفشهای ساقدار استفاده میکنند که از مچ پا حفاظت بیشتری میکند.
تختهٔ بسکتبال مستطیلی است به طول ۱٫۸۰ متر و عرض۱٫۰۵ متر که موقعیت آن در فضای بالای زمین در دو انتهای میدان است و یک مربع به طول۵۹ سانتیمتر و عرض۴۹ سانتیمتر داخل آن قرار دارد و باید به گونهای قرار گیرد که به اندازه ۱۲۰ سانتیمتر با خط انتهای زمین فاصله داشته باشد. ارتفاع تخته از کف سالن برای بزرگسالان ۲٫۹۰متر و برای نوجوانان ونو نهالان بین ۲٫۷۰ متر و ۲٫۸۰ متر است.
نوعی از تختهها به کمک میلههایی آهنی از سقف سالن آویزان میشوند که در هنگام عدم نیاز، میتوان آنها را بالا برد و به سقف سالن متصل کرد. این نوع تخته برقی است. نوعی دیگر از تختهها با میلهای به زمین وصل و محکم میشوند. در نوعی دیگر، تخته به وسیلهٔ پایهای متحرک بر روی زمین قرار میگیرد.
حلقهٔ بسکتبال در فاصلهٔ ۳۰ سانتیمتری قاعدهٔ تخته به آن متصل میشود. قطر حلقهٔ بسکتبال ۴۵ سانتیمتر و ارتفاع توری که به شکل سبد به آن متصل میشود ۳۰ سانتیمتر است.
در دو سال نخست که بازی بسکتبال ابداع شد، توپ فوتبال را برای بازی به کار میبردند. اما چون این توپ سبک بود در سال ۱۸۹۴ میلادی اولین توپ مخصوص بسکتبال توسط یک کارخانه دوچرخهسازی تولید شد که اندکی از توپ فوتبال بزرگتر بود. در سال ۱۹۳۷ نوع دیگری توپ بزرگتر اما سبکتر به بازار آمد و آنگاه در سال ۱۹۴۹ توپی ساخته شد به همین شکل و اندازه و وزن فعلی که هنوز هم مورد استفادهاست. توپ بزرگتر از توپهای معمولی است و آن را از جنس چرم، لاستیک یا پلاستیک میسازند و هنگام استفاده باد میکنند. میزان فشار هوای داخل توپ باید به حدی باشد که در صورت رها شدن از ارتفاع ۱٫۸ متری، پس از اصابت به زمین کمتر از ۱٫۲ و بیشتر از ۱٫۴ متر از زمین بلند نشود. محیط یک توپ قانونی بسکتبال پس از باد شدن باید حداقل ۷۵ سانتیمتر و حداکثر ۷۸ سانتیمتر باشد. ضمن آنکه در این حال وزن توپ نباید کمتر از ۶۰۰ و بیشتر از ۶۵۰ گرم باشد. توپ این ورزش بزرگترین توپ بازیهای دستهجمعی است.
بسکتبال در چهار دوره ۱۰ دقیقهای (بینالمللی) یا ۱۲ دقیقهای (اِن. بی. اِی) انجام میشود. زمان استراحت بین دوره اول و دوم و بین دوره سوم و چهارم ۲ دقیقه و بین دوره دوم و سوم (بین دو نیمه) ۱۰ دقیقهاست. وقت اضافه در بسکتبال ۵ دقیقه میباشد. پس از استراحت بین دو نیمه زمین حمله و دفاع دو تیم عوض میشود. اصطلاحاً به زمین حریف، زمین حمله و به زمین خودی زمین دفاع گفته میشود. زمانهای گفته شده زمان واقعی بازی است. یعنی زمانی که توپ در جریان نیست وقت بازی متوقف میشود. مثلاً زمانی که خطایی رخ دادهاست یا هنگام پرتاب آزاد زمان متوقف میشود. به همین دلیل زمان انجام یک بازی کامل بیشتر از مجموع عددی زمانهای بالا است و معمولاً حدود دو ساعت طول میکشد. ۴دوره که در سایتهای ورزشی هندیکپ آنها مشخص میشود. (set handicep)
۱. دریبل کردن از زمانی شروع میشود که بازیکن کنترل توپ را دراختیار گرفته و با انداختن و زدن آن در تماس با زمین دوباره آن را قبل از اینکه به بازیکن دیگری برخورد کند لمس نماید. زمانی دریبل خاتمه میپذیرد که با دست آن را گرفته یا اجازه دهد توپ در دست یا دستها استراحت نماید. زمانیکه توپ با دست دریبلکننده در تماس نیست، تعداد گامهای برداشته محدود نخواهد بود. بازیکن مجاز نیست پس از خاتمه دریبل، برای بار دوم اقدام به دریبل نماید. درصورتیکه این عمل را انجام دهد مرتکب تخلف «دبل» شدهاست.
بازیکنی که توپ را دراختیار دارد میتواند یک پای خود را به هر سمتی که میخواهد، یک یا چند مرتبه حرکت دهد. درصورتیکه پای دیگرش که آن را پای «پیوت» مینامند ثابت باشد. رانینگ حرکتی است که بازیکن صاحب توپ در داخل زمین یک یا دو پای خود را بدون توجه به محدودیت فوق حرکت دهد یا گامهای او با دریبلهای بازیکن تناسب نداشته باشد.
زمانی که تیمی کنترل توپ را در زمین حمله، موقعی که ساعت در جریان باشد، دراختیار دارد، هیچیک از نفرات آن تیم نمیتواند بیش از مدت سه ثانیه در منطقهٔ رنگی حریف یا روی خطوط رنگی حریف بماند یا حرکت کند.
اگر تیمی مالک توپ شده باشد. باید در عرض ۲۴ ثانیه توپ را وارد حلقه حریف بکند یا به طرف حلقه تیم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ باید حتماً به حلقه بخورد تا ۲۴ ثانیه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد ۲۴ ثانیه ادامه مییابد و اگر توپ توسط تیم مقابل اوت شود باز هم ۲۴ ثانیه ادامه مییابد. ۲۴ ثانیه موقعی صفر میشود که ۱- خطا صورت بگیرد ۲- بازیکن تیم مقابل با پا توپ را به اوت بیندازد. اگر دستگاه ۲۴ ثانیه بوق بزند و توپ از دست بازیکن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول میباشد. اگر در هوا با دست بازیکنی لمس شود و گل شود گل مردود میباشد. البته این قانون کمی تغییر یافته و در صورتی که از ۲۴ ثانیه، هنوز بیش از چهارده ثانیه مانده باشد، دوباره ۲۴ ثانیه ریست میشود ولی اگر کمتر از چهارده ثانیه یا خود چهارده ثانیه مانده باشد، زمان به چهارده ثانیه ریست میشود.
زمانیکه یک تیم توپ را در زمین خودی تحت کنترل میگیرد، باید در عرض ۸ ثانیه توپ را به زمین حمله بفرستد. تخطی از این قانون، تخلف «هشت ثانیه» نامیده میشود و داور توپ را در اختیار تیم مقابل قرار خواهد داد.
۱-بطور کلی هیچیک از بازیکنان تیم نمیتوانند توپ را بیش از ۵ ثانیه نزد خود نگه دارند. (در زمان دریبل این شمارش انجام نمیگیرد) ۲- هر زمانی که بازی با پرتاب توپ از بیرون زمین بخواهد شروع شود بازیکن ۵ ثانیه زمان برای شروع در اختیار دارد. ۳- برای پرتاب هر پنالتی، بازیکن ۵ ثانیه زمان دارد.
زمانی که یک بازیکن در زمین حریف (زمین حمله) مالکیت توپ را در اختیار میگیرد، نباید توپ را به زمین دفاعی (زمین خودی) برگرداند. چه با پاس به یاران خود چه با دریبل کردن خودش آن را به زمین خودی برگرداند. این کار یک تخلف است و توپ دراختیار تیم مقابل قرار خواهد گرفت.
تذکری در این رابطه: درهنگامی که فرد حامل توپ به زمین حریف وارد شد حتی اگر پای او یا توپ زیر دستش وارد زمین خودی شود خطای نیمه (half) صورت گرفتهاست. البته نکته بالا [پای او یا توپ زیر دستش وارد اوت (Out) شود] در مورد وارد شدن توپ به اوت (Out) نیز صدق میکند.
انواع دفاع در بسکتبال
- کاربرد دفاع نزديک يا بسته :
اين شيوه، در مقابلِ مهاجم با توپ نزديک به حلقه کاربرد دارد (شکل - دفاع نزديک يا بسته).
دفاع نزديک يا بسته
- موقعيت قرارگيرى :
مدافع کاملاً روبهروى مهاجم با توپ، پشت به حلقه و با فاصلهٔ حدود يک دست از وى قرار مىگيرد. گاهى مدافع بازيکن آورندهٔ توپ، براى دور نمودن مهاجم از شرايط مطلوب و دلخواه خود و تيم حمله، اقدام به دفاع تعيين جهت مهاجم يا هدايت فنى مهاجم - Push up مىنمايد و در چنين حالتي، يک سمت (راست يا چپ) را کاملاً پوشش مىدهد تا مهاجم مجبور شود از سمت ديگر که مدافع تمايل دارد به دريبل خود ادامه دهد. در اين حالت، مدافع بين حلقه و مهاجم قرار نمىگيرد (شکل الف- مهارت دفاع نزديک در حالات مختلف). ديد موانع به سينه و مرکز ثقل بدن مهاجم و توجه وى کاملاً به توپ و مهاجم است (توپ و مهاجم در يک نقطه قرار دارند).
مهارت دفاع نزديک در حالات مختلف
- وضعيت بدن در دفاع از پاسگيرنده :
دستها به موازات يکديگر و کنار بدن، يا يکى بالا براى دفاع از شوت و پاسهاى بلند و ديگرى پائين براى دفاع از دريبل يا پاسهاى زميني، قرار دارند. (شکل ب و ج مهارت دفاع نزديک در حالات مختلف).
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى :
مدافع، در راستاى خط مهاجم، نزديک به خط توپ و در سمت قوى حمله قرار دارد. دفاع از پاسگيرنده يا دفاع از مسير پاس
- کاربرد دفاع از پاسگيرنده :
اين شيوهٔ دفاع از فردى است که در موقعيت دريافت بهترين پاس قرار دارد (شکلهاي: دفاع از مسير پاس - مدافع بالا بايد به خط توپ هم توجه داشته باشد. و ( دفاع از مسير پاس -اگر توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد مدافعان هر دو سمت، بايد مسير پاس را سد کنند).
دفاع از مسير پاس (مدافع بالا بايد به خط توپ هم توجه داشته باشد.)
دفاع از مسير پاس (اگر توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد مدافعان هر دو سمت، بايد مسير پاس را سد کنند.) دفاع از مسير پاس (اگر توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد مدافعان هر دو سمت، بايد مسير پاس را سد کنند.)
- موقعيت قرارگيرى دفاع از پاسگيرنده :
مدافع به حالت سهرخ نسبت به مهاجم و تقريباً پشت به حلقه و با فاصلهاى بيش از يک دست از مهاجم، قرار مىگيرد (شکل - دفاع از مسير پاس). ديد مدافع متوجه توپ، و نيز سينه و مرکز ثقل مهاجم است (توپ و مهاجم در دو نقطه قرار دارند).
دفاع از مسير پاس
- وضعيت بدن در دفاع از پاسگيرنده:
يک دست بهصورت خميده در مقابل سينهٔ مهاجم و دست ديگر (دست سمت توپ) بهصورت کشيده در مسير پاس به مهاجم و پاى سمت توپ نيز کمى جلوتر قرار دارد.
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى :
مدافع، در راستاى خط مهاجم و کمى متمايل به توپ، با حفظ فاصلهٔ مناسب بين خط توپ و مهاجم مستقيم و معمولاً در سمت قوى حمله (بهجز دفاع از بازيکن سانتر - Center/Pivotman/bigman و يا وقتى توپ روى خط فرضى دو حلقه باشد) واقع است. دفاع باز
- کاربرد دفاع باز :
اين شيوه، در مقابل مهاجمان دور از توپ، يا بهعبارتي، مهاجمانى که امکان دريافت بهترين پاس را ندارند استفاده مىشود (شکلهاي: دفاع باز از بازيکن دور از توپ و - نمايش دفاع باز بهوسيلهٔ دو مدافع).
دفاع باز از بازيکن دور از توپ
نمايش دفاع باز بهوسيلهٔ دو مدافع
- موقعيت قرارگيرى در دفاع باز :
مدافع، در وضعيت نيمرخ نسبت به توپ و نيمرخ نسبت به مهاجم مستقيم و پشت به حلقه، قرار دارد. مرکز توجه وى تقريباً نيمى به توپ و نيمى به مهاجم مستقيم خود است.
- وضعيت بدن در دفاع باز:
دستها کاملاً باز و آماده و پاها نيز حدوداً کمى بيش از عرض شانه باز هستند (شکل - دفاع باز).
دفاع باز
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى :
مدافع، مىتواند روى خط حلقهها و يا کمى متمايل به سمت مهاجم مستقيم خود قرار گيرد، بهطورىکه مثلثى از توپ، مدافع و مهاجم مستقيم تشکيل شود. دفاع از بازيکن زير حلقه
- کاربرد دفاع از بازيکن زير حلقه :
از بازيکن زير حلقه به اين شکل دفاع مىشود، بهخصوص زمانى که توپ در منطقهٔ بالاى سه ثانيه باشد (شکل - دفاع از بازيکن زير حلقه).
دفاع از بازيکن زير حلقه
- موقعيت قرارگيرى دفاع از بازيکن زير حلقه :
مدافع، تقريباً پشت به مهاجم مستقيم و حلقه قرار دارد. در واقع، مدافع در اين حالت استثنائاً بين توپ و مدافع قرار مىگيرد (شکل - دفاع از بازيکن زير حلقه).
دفاع از بازيکن زير حلقه
- وضعيت بدن در دفاع از بازيکن زير حلقه:
مدافع فاصلهاى کمتر از يک دست از مهاجم دارد. يکى از دستها را براى جلوگيرى از پاسهاى هوائى بالا نگاه مىدارد و با دست ديگر، گاهبهگاه حضور مهاجم را کنترل مىنمايد. نيمى از توجه مدافع به توپ و نيمى ديگر به مهاجم مستقيم است.
- موقعيت مدافع نسبت به خطوط دفاعى:
مدافع، در اين نوع دفاع لزوماً پائينتر از خط توپ و نزديک به خط انتهائى زمين قرار مىگيرد و موقعيت خاصى نسبت به دو خط ديگر ندارد (اين دفاع معمولاً براى دفاع از بازيکنان سانترِ نزديک به حلقه، در محوطهٔ ذوزنقه بهکار برده مىشود).
اگر فاصله ما با هم تیمیمان زیاد بود اول از همه باید توپ را با دو دست از دو سمت راست و چپ بگیریم بهطوریکه دو شصت انگشتان ما به سمت خود باشد و توپ را به دو سوم خود یا یک سوم هم تیمیمان پرتاب میکنیم. طوریکه توپ نهایتاً به دست هم تیمیمان برسد. اگر فاصله ما با یار خودی کم بود و حریف در جلوی ما ایستاده بود میتوانیم توپ را از زیر دست حریف به یارمان بدهیم و اگر حریف به سمت ما هجوم بیاورد میتوانیم توپ را از یک سمت به پشت خود برده و از سمت دیگر به جلوی خود آورده و به یارمان بدهیم.
نکته: میتوانیم در خارج از زمین هم به هم تیمیمان پاس بدهیم تا پاس را او که زیر فشار پرس نیست انجام دهد این حرکت معمولاً در زمان پرس شدید بسیار کارساز خواهد بود.
در بسکتبال بطور کل سه پست اصلی وجود دارد، دو بازیکن در پست گارد، دو بازیکن در پست فروارد و یک بازیکن در پست سنتر. در بسکتبال رسمی و حرفهای این سه پست به پنج پست جداگانه تبدیل میشود که عبارتند از: گارد رأس، شوتینگ گارد، فروارد کوچک، فروارد قدرتی ، سنتر.
گارد رأس (point guard) یا پست۱ معمولاً بهترین پاس دهندهٔ تیم است و توانایی حمل توپ (ball handling) او از بقیه افراد تیم بیشتر است و معمولاً آمار پاس گل و توپ ربایی او از همهٔ افراد تیم بیشتر است. گارد رأس بازیکنی سریع است که میتواند شوتهای سه امتیازی یا نزدیک (دو امتیازی) بزند. گارد رأس به عنوان مربی زمین شناخته شده و باید بازی را مطالعه کند و ضعف دفاعی را تشخیص دهد. گارد رأس وظیفه رهبری حمله و بردن توپ به زمین طرف مقابل را دارد و بازدهی تیم را با دادن پاس گل افزایش میدهد. گارد رأس کوتاه قدترین بازیکن تیم است و معمولاً قدّی بین ۱۸۰ سانتیمتر تا ۱۹۰ سانتیمتر دارد. از گارد رأسهای مطرح لیگ ان.بی.ای میتوان به دریک رز، کریس پاول و کایری اروینگ و الن آیورسن اشاره کرد و از گارد رأسهای ایرانی میتوان مهدی کامرانی را نام برد.
شوتینگ گارد(shooting guard) یا پست ۲ معمولاً بازیکنی به استقامت فروارد و با سرعت گارد رأس است. در کنار مهارت حمل توپ و شوت زدن مهارت پاس خوبی دارد و میتواند وظایف گارد رأس را انجام دهد. در بازی، شوتینگ گارد وظیفه دفاع از خطرناکترین تهدید حملهای تیم مقابل را دارد. از بازیکنان معروف این پست در ان.بی. ای میتوان به دوین وید و کوبی برایانت و اسطوره بسکتبال آمریکا مایکل جردن اشاره کرد. قد شوتینگ گاردها معمولاً از گارد بلندتر است و قدی بین ۱۹۰ سانتیمتر تا ۲ متر دارند. بازیکنان این پست معمولاً میتوانند به جای فروارد هم بازی کنند.
فروارد کوچک (small forward) یا پست ۳ برخلاف اسمش بازیکنی تنومند و با استقامت بالاست که باید همهٔ تواناییها را از قبیل پاس، دفاع، شوت و حمل توپ داشته باشد. فروارد کوچک باید توانایی بردن توپ به نزدیکی سبد و لی آپ کردن و گرفتن خطا را داشته باشد و بتواند بخش عظیمی از امتیازش را از خط پرتاب آزاد بدست بیاورد. وظیفه دفاع از حلقه بر عهده فروارد کوچک و فروارد قدرتی است پس باید توانایی بلاک کردن را هم داشته باشد. از بازیکنان مطرح این پست در ان.بی. ای میتوان به لبران جیمز، کوین دورانت اشاره کرد و از بازیکنان مطرح ایرانی نیز میتوان صمد نیکخواه بهرامی را نام برد. فروارد کوچک معمولاً هم قد شوتینگ و گاهی کمی بلندتر از اوست.
فروارد قدرتی (power forward) یا پست۴ وظیفهای مثل سنتر دارد و باید بتواند زیر حلقه امتیاز بگیرد و در دفاع به قدری بزرگ (اندازهٔ بدنی) باشد که بتواند یار بزرگتر تیم مقابل را دفاع کند و سریع باشد تا یار کوچکتر را هم دفاع کند. پاور فروارد باید بتواند توپهای زیادی را ریباند کند و از توانایی بلاک کردن خوبی نیز. برخوردار باشد. قد پاور فروارد از فروارد کوچک بلندتر است و چیزی حدود ۲۰۳ سانتیمتر تا ۲۱۳ سانتیمتر است. از پاور فرواردهای مطرح ان.بی. ای میتوان به بلیک گریفین و سرجی ایباکا و کوین لاو اشاره کرد و از پاور فرواردهای ایران نیز میتوان ارسلان کاظمی را نام برد.
سنتر (center) یا پست ۵ یا بیگمن(big-man) یکی از مهمترین پستها است معمولاً نزدیک سبد بازی میکند و بلند قامتترین بازیکن تیم است. مهارتهای آنها در ریباند کردن، امتیاز آوری زیر سبد و درست کردن دیوار برای بازیکنان دیگر برای نفوذ به سبد(setting screen) است. در بسکتبال حرفهای بازیکنان معروف زیادی در گذشته در این پست بازی میکردند بازیکنانی مثل حکیم اولاجوان، ویلت چمبرلین، پاتریک اوینگ و شکیل اونیل و در حال حاضر دوایت هاوارد و تیم دانکن از بهترینهای این پست هستند که در ان.بی. ای بازی میکنند. قد معمول سنترها بلندتر از ۲۱۰ سانتیمتر است. از سنترهای معروف بسکتبال ایران میتوان حامد حدادی را نام برد.
در تمامی پرتابها از جهات مختلف، باید به چند نکته توجه کنیم:
در هنگام بازی میتوانیم از پرتاپهای سه گام استفاده کنیم. سه گام به این شکل است که وقتی به نزدیکی حلقه حریف رسیدیم درهمان حالت دویدن میتوانیم ۳ گام برداریم و توپ را به داخل حلقه بیندازیم. به شکلی که ۲ گام برداریم و گام آخر را میپریم و توپ را در حلقه بیندازیم. به علت پرش بهتر به صورت سه گام بهترین راه برای انجام «دانکینگ» (انداختن توپ در حلقه) میباشد.
نکته: معمولاً بازیکنهای حرفهای به دلیل پایین آمدن درصد موفقیت از تخته برای زدن گل استفاده نمیکنند
در هر پرتاب باید به زاویه توپ توجه داشت. زیرا اگر زاویه پرتاب ما کم باشد یا پرتاب ما در زمان نادرست صورت گیرد توپ در اصطلاح بلاک (Block) میشود. اکثر مواقع بهترین زاویه برای پرتاب توپ زاویه ۴۵ درجهاست.
اگر تیم ما توپ را به سوی حلقه حریف پرتاب کرد و آن وارد سبد نشد، میتوانیم با روش ریباند آن را وارد سبد کنیم. روش ریباند اینگونهاست که در هنگامی که توپ توسط یار ما زده شد و به تخته برخورد کرد و درون سبد قرار نگرفت، ما میتوانیم هنگامی که توپ در حال برگشتن است پریده و توپ را در همان حال که پایمان روی زمین نیست با دست آرام به تخته زده و آن را درون سبد جای دهیم. البته ما میتوانیم توپ را گرفته و به زمین برگردیم و یک شوت آرام زده و توپ را وارد سبد کنیم.
امتیاز هر گل (پرتاب موفق در حلقهٔ حریف) با توجه به موقعیت بازیکنی که اقدام به شوت کردهاست متفاوت است. اگر بازیکن خارج از خط سه امتیازی باشد، گل سه امتیاز و اگر داخل آن باشد دو امتیاز دارد. هر پرتاب آزاد (پنالتی) یک امتیاز دارد. در بسکتبال تساوی وجود ندارد و آن قدر وقت اضافه به بازی داده میشود تا یکی از دو تیم برنده شود. زمان استراحت بین وقتهای اضافه ۱ دقیقهاست.
هر تیم بر اساس نتیجهای که در یک مسابقه بسکتبال بدست میآورد امتیاز بدست میآورد.
در صورتی که تیمی تیم دیگر را برد، ۲ امتیاز بدست میآورد؛ در حالی که تیم بازنده ۱ امتیاز بدست میآورد و تیمی که به هر دلیلی باخت فنی بگیرد، هیچ امتیازی را به دست نمیآورد.
تعداد داوران یک مسابقهٔ بسکتبال ۶ نفر است. از این ۶ نفر ۳ داور در درون زمین بر جریان بازی نظارت میکنند که یکی از آنها سرداور و دو نفر دیگر داور هستند. در کنار زمین هم ۳ نفر هر یک وظیفهای خاص را انجام میدهند. یک نفر ثبتکنندهٔ امتیازها و خطاها (منشی) یک نفر مسئول ۲۴ ثانیه و هم وقت نگهدار است. خطاهای عمدهای که داوران به آن توجه دارند عبارتند از: خطا در حمله، رانینگ، دبل، سه ثانیه، خطاهای برخورد و سد مسیر.
حرفهایترین لیگ بسکتبال انبیای (NBA) میباشد.این لیگ بین تیمهای باشگاههای حرفهای آمریکای شمالی (ایالات متحده آمریکا و کانادا) برگزار میشود.از دیگر لیگهای مطرح بسکتبال جهان میتوان به یورولیگ در اروپا که بین تیمهای مطرح اروپایی برگزار میشود و لیگ اندسا در اسپانیا و لیگ ان بی ای بانوان(WNBA) در ایالات متحده آمریکا اشاره کرد.مسابقات جام جهانی بسکتبال مردان و زنان هر چهار سال یک بار با حضور تیمهای ملی صعودکننده به این مسابقات برگزار میشود.از دیگر مسابقات مهم ملی در سطح بسکتبال جهان میتوان به مسابقات یوروبسکت که بین تیمهای ملی اروپایی و هر دو سال یک بار برگزار میشود اشاره کرد.
این لیگ مسابقات به صورت دو دسته در کنفرانس شرق و غرب برگزار میشود که در پایان قهرمان این دو کنفرانس نیز به رقابت با هم میروند. علاوه بر این مسابقات، هر ساله مسابقهای تحت عنوان بازی ALL-STARS انجام میشود که در آن ستارههای کنفرانس شرق و غرب با یک بازی نمایشی به رقابت با هم میپردازند. مسابقه ALL-STARS شامل مسابقه slam dunk - شوت ۳ امتیازی و … میباشد که طرفداران بسیار زیادی دارد.
p><!--StartFragment
آثار ایمان در زندگی انسان
اثر ایمان در زندگی افراد چیست؟
آثار ایمان به خدا ، در وهله اول و آثار عقیده به توحید ویکتا پرستی، در مرحله بعد، در زندگی بشر، بی شمار است که در این مقال ما به پاره ای از آثار توحید می پردازیم. قبل از شروع ؛ به دومقدمه زیر، توجه کنید :
مقدمه ۱ :
نکته اول : «ایمان»، تنها یک «کلمه» نیست، بلکه یک «باور قلبی» است. باوری که به زندگی انسان «جهت» میدهد و در «چگونه زیستن» او نقشی مهمّ دارد و محور ارزشگذاری برای اندیشهها و عملکردهای مردم است.
خداوند متعال نیز در قرآن کریم هرگاه ایمان را مطرح میسازد، به دنبال آن «عمل» را نیز بیان میدارد تا نمود عینی ایمان را در عمل گوشزد کند .بنابراین ایمان زبانی و یا اعتقاد صرف، ایمان نیست مگر آنکه به لوازم آن چیزی که بدان معتقد شدهایم، ملتزم شویم و آثار آن را بپذیریم .
در نتیجه؛ درک فوائد ایمان، زمانی معنا پیدا که انسان علاوه بر آنچه که به زبان می آورد و باور قلبی دارد، به آنچه که خداوند دستور داده نیز عمل نماید نه اینکه تنها به ایمان زبانی و یا باور قلبی اکتفا نموده و از طرفی نیز در انتظار چشیدن فوائد ایمان باشد .
نکته دوم : ایمان دارای مراتبی می باشد که هر کسی بنا به اعتقاد و عملی که انجام می دهد به این مراتب دست پیدا می کند . بنابراین ملاک شناختن فوائد ایمان به خدا ویکتا پرستی ؛ افراد و اشخاص نمی باشند چراکه چه بسا افرادی داعیه ایمان داشته باشند اما عملا در پائین ترین مراتب ایمان قرار گرفته و از ثمرات و فوائد ایمان ( که در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم ) کمترین بهره را در زندگی خود نبرده باشند .
مقدمه ۲ :
توحید درجاتی دارد (همچون توحید ذاتی و صفاتی و افعالی و توحید در عبادت و…)
و توحید ذاتی یعنی شناختن ذات حق به وحدت ویگانگی، حال اگر کسی به چنین شناختی برسد می یابد که:
-خدا اجزائی ندارد و لذا به هیچ موجودی نیازمند نیست و همه به او نیاز دارند، [۱] – او مبدء و خالق اشیاست [۲]و موجودات همه از اویند و به او برمی گردند [۳] – پس در مرتبه وجود خدا ،موجودی نیست [۴] و او با همه اشیاست و اشیاء با او نیستند [۵] – و خداوند از صفات مخلوقین منزه است [۶]
اکنون درپاسخ به پرسش شما،یکتا پرستی وایمان به خدا نتایج بسیاری دارد که بعضی از آن عبارتند از:
الف ) فوائد و آثار جسمی:
ایمان به خدا در زندگی انسان از مهمترین فوائد ایمان تضمین سلامت جسمانی یکی از مهمترین فوائد ایمان به خدا سلامتی جسمانی می باشد . چرا که کسیکه به خداوند متعال ایمان دارد دستورات بسیار متعددی را که برای سلامتی بندگان خود در زندگی روزمره بیان نموده عمل می نماید (۷)
ب ) فوائد روحی و فکری ایمان به خدا در زندگی انسان:
تاثیری که ایمان به خدا بر فکر و روح انسان می گذارد خود دارای فوائد متعددی می باشد که بخشی از آنها شامل موارد ذیل می باشد.
۱- آرامش روحی:
مراد از آرامش روحی مومن این نیست که کسانیکه ایمان به خدا دارند با مشکلات مواجه نمی شوند و یا اینکه این افراد به راحتى همه گردنه هاى زندگى را به راحتى طى می کنند ؛ چراکه زندگى انسان همواره مملو از مشکلات، فراز و نشیب ها و موانع است. اما کسانیکه ایمان واقعی به خدا دارند علیرغم همه مشکلاتى که سر راه آنها وجود دارد با آرامش کامل روحی بدون هیچ ترس و ناراحتی مشکلات را از سر راه خود برداشته و فراز و نشیب هاى زندگى را طى می کند تا به سر منزل مقصود برسند. و به همین دلیل چنین افرادی هرگز دچار بیماریهای روحی و روانی که معمولاً افراد بی ایمان گرفتار آن میشوند، نخواهند شد.
خداوند متعال در آیه ۶۲ سوره بقره در خصوص آرامش ایمان آورندگان به خدا می فرماید : … من ءامن باللَّه و الیوم الأخر … و لا خوف علیهم و لا هم یحزنون.
کسانیکه ایمان به خدا و روز قیامت دارند … هیچ ترس و ناراحتی بر آنها نیست . (۸)
اما اینکه چه رابطه بین ایمان به خدا و آرامش انسان وجود دارد آن را باید در ویژگی مومنان جستجو نمود که در اینجا فقط به چند مورد اکتفا می نمائیم .
اول اینکه : کسانیکه به خدا ایمان دارند ؛ او را به عنوان قدرتی بی منتها دوست و یاور خود می دانند کما اینکه خداوند متعال در آیه ۲۵۷ سوره بقره وعده داده : الله ولی الذین آمنوا یخرجهم من الظلمات الی النور . خداوند یاور مومنان است و آنها را از تاریکی به روشنایی می برد .
دوم : کسانیکه به خدا ایمان دارند، بر او توکل می کنند زیرا قرآن، سوره طلاق/ ۳ مىفرماید: وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ هر کس بر خدا توکل کند، خدا او را کافى است .
سوم : کسانیکه به خدا ایمان دارند، نتایج امور را به او واگذار می کنند .
افرادیکه به خدا ایمان دارند با تکیه و اعتماد بر خداوند پس از انجام امور نتیجه کارشان را به او واگذار می کنند و اگر آن کار به نتیجه مطلوب نرسیده یقین دارند که حتما خداوندیکه دوست و یاور آنها می باشد این مساله را به صلاح بنده وی نمی دانسته لذا از این جهت آرامش دارند که اگر چه کارشان به نتیجه نرسیده اما ضرری متوجه آنها نشده چراکه حتما خداوند این امر را به صلاح فرد نمی دانسته.
چهارم : کسانیکه به خدا ایمان دارند، به قضای الهی راضی می باشند.
پنجم : کسانیکه به خدا ایمان دارند، در برابر امر خدا تسلیم می باشند .(۹)
۲- ایمان به خدا سطح خواسته های انسان را ارتقاع می دهد:
ایمان به خدا مقاصد و آرمانها و خواسته هایی از ما را که به حکم طبیعت و غریزه بر محور فردیت و خودخواهی است از ما می گیرد و در عوض مقاصد و آرمانهایی به ما بر محور عشق ، و علاقه معنوی و روحانی به ما می دهد و در رسیدن انسان به مقاصد و آرمانها و در پیمودن راه بسوی آن مقاصد و اهداف مدد می دهد.
۳- خوش بینى:
یکى ازاثار ایمان به خدا ، خوش بینى به جهان خلقت و هستى است. ایمان به تلقّى انسان از جهان شکل خاصى مى دهد، به این نحو که آفرینش را هدفدار و هدف را خیر و تکامل و سعادت معرفى مى کند. طبعاً این طرز تلقّى از جهان دید انسان را نسبت به نظام کلى هستى و قوانین حاکم بر آن خوش بینانه مى سازد.
حالت فرد باایمان در کشور هستى، مانند حالت فردى است که در کشورى زندگى مى کند که قوانین و دستورهاى حکومتى آن کشور را صحیح و عادلانه مى داند، به حسن نیت گردانندگان اصلى کشور نیز ایمان دارد و قهراً زمینه ترقّى و تعالى را براى خودش و همه افراد دیگر فراهم مى بیند و معتقد است: تنها چیزى که ممکن است موجب عقب ماندگى او بشود تنبلى و بى تجربگى خود او و انسان هایى مانند اوست که مانند او مکلف و مسؤولند. از نظر چنین شخصى، مسؤول عقب ماندگى او خودش است، نه تشکیلات کشور و هر نقصى وجود دارد از آنجاست که او و امثال او وظیفه و مسؤولیت خویش را انجام نداده اند. این اندیشه طبعاً او را با خوش بینى و امیدوارى به حرکت و جنبش وا مى دارد و براى غلبه بر مشکلات، از هیچ تلاشى فروگذار نیست.
اما یک فرد بى ایمان در کشور هستى، مانند فردى است که در کشورى زندگى مى کند که قوانین کشور را فاسد و ظالمانه مى داند و چاره اى جز پیروى ندارد. درون چنین فردى همواره پر از عقده، کینه و اضطراب است. او هرگز به فکر اصلاح خودش نمى افتد. چنین کسى هرگز از جهان لذت نمى برد و جهان براى او همواره مانند یک زندان هولناک است و سبب بروز اضطراب در وجود او مى شود. قرآن کریم مى فرماید: «و مَن اَعرض عَن ذکری فاِنَّ له معیشهً ضنک» ( هرکس از توجه و یاد من رو برگرداند، زندگى سخت و پر از فشارى خواهد داشت. آرى، ایمان است که زندگى و شرایط سخت و پر پیچ و خم آن ر در درون جان ما و براى ما آسان مى کند و مانع فشار عوامل روحى و اضطراب آور مى شود.
۴- امیدوارى:
فرد با ایمان با ابزار خوش بینى و در پرتو روشن دلى، به نتیه مطلوب تلاش هاى خود امیدوار است. در منطق فرد باایمان، جهان نسبت به تلاش هاى او بى طرف و بى تفاوت نیست، بلکه دستگاه آفرینش حامى افرادى است که در راه حق و حقیقت و درستى و عدالت و خیرخواهى تلاش مى کنند: «ان تَنصُروا اللّهَ یَنصُرکُم» (محمد: ۷); اگر خدا را یارى کنید (در راه حق گام بردارید) خداوند شما را یارى مى کند. اجر و پاداش نیکوکاران هرگز هدر نمى رود: «اِنَّ اللّهَ لا یُضیعُ اَجرَ المُحسنین» (توبه: ۹۰); فرد با ایمان به کمک خداوند امیدوار است و در بحران هاى زندگى و براى دست یابى به اهدافش دست یارى به سوى خدا دراز مى کند و این امید به خدا مانع از ابتلا به اضطراب مى شود.
۵- اطمینان خاطر:
از دیگر فوائد ایمان به خدا اطمینان خاطر است. انسان فطرتا جویای سعادت خویش است و از تصور رسیدن به سعادت غرق در مسرت می گردد و از فکر یک آینده شوم و مقرون به محرومیت لرزه بر اندامش می افتد و سخت دچار دلهره و اضطراب می گردد. آنچه مایه سعادت انسان می شود دو چیز است: ۱- تلاش ۲- اطمینان به شرایط محیط. موفقیت یک دانش آموز معلول دو چیز است: ۱- سعی و تلاش خودش ۲- مساعدت و آمادگی محیط. در مورد مدرسه و تشویق و ترغیب و تقدیر اولیاء مدرسه، یک دانش آموز پرتلاش و کوشا اگر به محیطی که در آنجا درس می خواند و معلمی که آخر سال نمره می دهد اعتماد نداشته باشد و نگران یک رفتار غیر عادلانه باشد، در تمام ایام سال دلهره و اضطراب سراپای وجودش را می گیرد. ایمان مذهبی به حکم اینکه به انسان به یک انسانی که یک طرف معامله است نسبت به جهان که طرف دیگر معامله است، اعتماد و اطمینان می بخشد، دلهره و نگرانی نسبت به رفتار جهان را در برابر انسان زایل می سازد و به جای آن به او آرامش خاطر می دهد.
۶- هدف دار شدن زندگی و نجات از پوچی:
یکی دیگر از آثار پربرکت ایمان به خدا هدفمند بودن در کارهاست. زیرا مؤمن میداند که به خودی خود به وجود نیامده و خداوندی حکیم او را به صحنه گیتی آورده و برای هدف بس بزرگی که همانا عبودیت و بندگی پروردگار و جانشینی او در زمین است، خلق شده است و میداند که باید از رفتار و گفتارش حساب بکشد، قبل از اینکه روز حساب فرا برسد و میداند که باید کار کند تا زندگی کند نه اینکه زندگی کند تا کار کند. چون حساب و کتاب در راه است و روزی از خرد و درشت و کوچک و بزرگ پرسیده میشود، لذا باید در تمام مراحل زندگی مواظب باشد و کاری نکند که فردای بدون بازگشت در حضور پروردگار شرمنده باشد.
۷- احساس عزت و غلبه:
کسى که دلش با حق تعالى پیوند خورده است، ممکن نیست که ترس و بیم داشته باشد.چراکه او با همه کاره عالم سروکار دارد، پس، از چه بترسد؟ مؤمن همیشه خود را غالب مىداند، چون با موجودى پیوند دارد که همه عوالم وجود مسخر او هستند. درآیات قرآن صفت «عزت» اختصاصا براى مؤمن به کار رفته است. عزت حالتى است براى روح که خویش را غالب مىبیند. چه کسى مىترسد؟ آنکه خود را مغلوب مىنگرد. آنگاه که از جنود نفس که دشمنان درونىاند شکست خورد، از همه موجودات بیرونى نیز مىترسد.
امام صادق (ع) در این زمینه فرمودهاند: ان المؤمن من یخافه کل شىء. و ذلک انه عزیز فى دین الله. و لا یخاف من شىء و هو علامه کل مؤمن. (بحار الأنوار ج۶۴ ص ۳۰۵ ) همانا همه موجودات از مؤمن مىترسند، زیرا که او به دین عزت یافته است ( یعنى محکوم هواهاى نفسانى نیست ) و از چیزى نمىهراسد و این نشانه هر مؤمنى است. این اثر ایمانى موجب مىشود که اهل دنیا در تاریخ همواره از اولیاى الهى در اضطراب و رعب باشند( آثار فردى و اجتماعى ایمان -أیت الله مجتبى تهرانى)
۸- وقت شناسی ونظم:
از دیگر فوائد ایمان به خدا این است که انسان را وقت شناس و منظم می نماید کسانیکه به خدا ایمان داردند ازاوقات خویش درراه بهتر عبادت کردن خداوند واستفاده ی بیشتراز لحظات زندگی وسرعت گرفتن درانجام اعمال صالح بهره می برند به همین دلیل درنظم بخشیدن به زندگی خود بسیار کوشا هستند . ازهیچ دقیقه ای درراه رسیدن به اهداف عالی خود صرف نظر نمی کنند وبه برنامه ریزی برای ساعات خویش اهتمام می ورزند . امیرالمؤمنین علیه السلام دروصایای آخرین خود ، ابتدا همه مردم را به تقوای الهی وپس از آن به نظم درامورشان توصیه می کنند واین اهمیت منظم بودن را می رساند .
همچنین علی علیه السلام درحکمت ۳۸۲ (نهج البلاغه فیض الاسلام ) درتوصیف مؤمنین می فرمایند: للمؤمنین ثلاث ساعات : فساعه یناجی منها ربه وساعه یرم معاشه وساعه یخلی بین نفسه وبین لذتها فیما یحل ویجمل مؤمن سه ساعت دارد : ساعتی که درآن با پروردگارش راز ونیازمی نماید وساعتی که درآن معاش خود را اصلاح می کند وساعتی که بین خویش وبین لذتی که حلال ونیکوست ،آزاد گذارد.
۹- نترسیدن از غیر خدا:
از آنجا که انسان مؤمن به واسطه ایمان، با خداوندی که همه امکانات و قدرتها در اختیار اوست پیوند مییابد، از هیچ موجودی به غیر از خدا نمی ترسد و به عکس تمامی موجودات در مقابل او کرنش می کنند در روایتى دیگر، همین مضمون با تعبیرى دیگر آمده است. امام صادق (ع)فرمودند: إِنَّ الْمُؤْمِنَ یَخْشَعُ لَهُ کُلُّ شَیْءٍ حَتَّى هَوَامُّ الْأَرْضِ وَ سِبَاعُهَا وَ طَیْرُ السَّمَاء همانا همه موجودات در برابر مؤمن فروتن هستند حتى درندگان و پرندگان. (بحار الأنوار ج۶۴ص ۷۱ )
۱۰- تاثیر در دیدگاه و نگرش در تمامی ابعاد زندگی:
کسی که به خدا ایمان دارد همه چیز را در این دنیا خلاصه نمی کند بلکه علاوه بر این دنیا به دنیایی فراتر از جهان هستی نیز اعتقاد دارد تمامی اعمال و رفتار خود را بر همین اساس تنظیم می نماید به عنوان نمونه قیافه مرگ در چشم فرد با ایمان با آنچه در چشم فرد بى ایمان مى نماید، عوض مى شود. از نظر چنین فردى دیگر مرگ، نیستى و فنا نیست انتقال از دنیایى فانى و گذرا به دنیایى باقى و پایدار، و از جهانى کوچکتر به جهانى بزرگتر است مرگ منتقل شدن از جهان عمل و کشت است به جهان نتیجه و محصول. از این رو چنین فردى نگرانیهاى خویش را از مرگ، با کوشش در کارهاى نیک که در زبان دین «عمل صالح» نامیده مى شود برطرف مى سازد.
۱۱- ایجاد سلامت روانی و رفع ناراحتی های روح و روان:
زندگی بشر خواه ناخواه، همچنانکه خوشیها، شیرینی ها، به دست آوردنی ها و کامیابی ها دارد، رنج ها، مشکلات، شکست ها، تلخی ها و ناکامی هایی هم دارد که بسیاری از آنها قابل پیشگیری یا برطرف کردن است.بدیهی است که بشر موظف است با طبیعت پنجه نرم کند و تلخی ها را به شیرینی تبدیل نماید.اما پاره ای از حوادث جهان قابل پیشگیری و یا برطرف ساختن نیست، مثلا پیری.انسان خواه ناخواه به سوی پیری گام برمی دارد و چراغ عمرش رو به خاموشی می رود. به علاوه اندیشه مرگ و نیستی نیز خود به نوعی، انسان را رنج می دهد.ایمان به خدا در انسان تلخی ها را شیرین می گرداند. انسان با ایمان می داند هر چیزی در جهان حساب معینی دارد و اگر عکس العملش در برابر تلخی ها به نحو مطلوب باشد، اگر هم خود این شکست ها غیرقابل جبران باشد، به نحوی دیگر از طرف خداوند متعال جبران می شود.پیری به حکم اینکه پایان کار نیست و به علاوه یک فرد باایمان، همواره فراغت خویش را با عبادت و انس با ذکر خدا پر می کند، مطبوع و دوست داشتنی می گردد.
از نظر فرد مومن، مرگ، نیستی و فنا نیست بلکه انتقال از دنیایی فانی و گذر به دنیایی باقی و پایدار و از جهانی کوچکتر به جهانی بزرگتر است، مرگ منتقل شدن از جهان عمل و کشت است به جهان نتیجه و محصول. از این رو چنین فردی نگرانی های خویش را از مرگ، با کوشش در کارهای نیک که در زبان دین، “عمل صالح” نامیده می شود، برطرف می سازد.
از نظر روانشناسان مسلم و قطعی است که اکثر بیماری های روانی که ناشی از ناراحتی های روحی و تلخی های زندگی است، در میان افراد غیرمذهبی دیده می شود.افراد مذهبی به هر نسبت که ایمان قوی و محکم داشته باشند، از این بیماری ها مطلوبترند از این رو یکی از عوارض زندگی عصر ما که در اثر ضعف ایمانهای مذهبی پدیدآورده است، افزایش بیماری ها و ناراحتی های روانی و عصبی است.
۱۲- ایجاد صبر و بردباری در برابر مشکلات:
ایمان به خدا در انسان نیروى مقاومت مىآفریند و تلخیها را شیرین مىگرداند. شکیبائى میوه یقین است، چه هر که را یقین بعدل حق تعالى باشد داند که بازاى هر مصیبتى و بلائى عوض و ثوابى باشد که هر عاقلى که آنها را با هم سنجد راضى شود بآن مصیبت از براى رسیدن بآن ثواب، و داند که صبر ثواب او را مضاعف گرداند و جزع باعث نقص آن یا حبط آن گردد و با وجود علم باین امور البتّه صبر را اختیار خواهد کرد و راه جزع بخود نخواهد داد. حضرت علیه السلام درحکمت ۱۰۹ بالاترین صفات یک مؤمن را حیا وصبر او می دانند ومی فرمایند : ولا ایمان کالحیاءوالصبر هیچ ایمانی مانند شرم وشکیبایی نیست (زیرا باین دو ایمان کامل می گردد) حضرت علیه السلام درحدیث شریفی می فرمایند : الصبر رأس الایمان. صبر به منزله سربرای پیکرایمان است. همچنین مشاهده کردیم که حضرت علیه السلام ، اولین پایه ی ایمان را صبر برشمرده اند واین به دلیل اهمیت فوق العاده ی صبر است .آنچنانکه ایمان بدون صبرهیچ فایده ای ندارد، پس می توان گفت اساسی ترین وپرفضیلت ترین صفت مؤمنین، صبرآنها است .
۱۳- ایمان آرزو را تولید میکند :
آرزو محصول ایمان است این ایماندار است که از همه مردم خواستههایش بیشتر و از مژده دادن و به فال نیک گرفتن بلندنظرتر است و از همه مردم از ناامیدی و به فال بد گرفتن دورتر است. زیرا معنی ایمان باور داشتن به نیروی بالاتر است که نظام هستی را تدبیر میکند و هیچ چیزی از او پنهان نیست و هیچ نیرویی او را عاجز و ناتوان نخواهد کرد، قدرتش در حصر نیاید و رحمتش تمام شدنی نیست. زیرا خداوندی قادر و مهر ورز است که بی باوران را سخت مجازات میکند و شب و روز، توبه گناه کاران را پذیراست.
۱۴- راحتی وجدان:
کسی که به خدا ایمان دارد ؛ به خاطر خدا و از ترس عاقبت وخیم نافرمانی و گناه، سنجیده عمل میکند و کاری نمیکند که خدا و خلق خدا را از خود برنجاند و هر کاری که میکند، به خاطر خدا و هر کاری که نمیکند باز به خاطر خداست و بایدها و نبایدها را از دین و فرمان خدا و رسول میگیرد. به همین خاطر دارای وجدانی آسوده و راحت است.
ج : فوائد مادی
یکی از مهمترین فوائد مادی ایمان به خدا این است که ایمان مایه نزول برکات می باشد .
بشر همواره در برنامهریزیهای خود برای برطرف کردن مشکلاتی نظیر فقر و کمبودها، به عوامل و ریشههای طبیعی آنها بیشتر توجه و برای آنها برنامههایی پیشبینی میکند. اما قرآن کریم در کنار عوامل طبیعی، افق بالاتری در مقابل شر میگشاید و از علل برتر دیگری یاد میکند که نمیتوان با علم و تجربه هرگز به آن رسید. بر اساس مضمون این آیات، یکی از راههای مهم برخورداری از برکات الهی، ایمان به خداوند است.
در سوره اعراف میخوانیم: «چنانچه مردم شهر و دیار ایمان آورده و به تقوا و پرهیزکاری روی آورده بودند، قطعا برکاتی از آسمان و زمین برایشان میگشودیم» و در مورد اهل کتاب هم می فرماید: «اگر آنان به تورات و انجیل و آنچه از سوی پروردگارشان به سوی ایشان نازل شده عمل میکردند، قطعا از بالای سرشان (برکات آسمانی)و از زیر پاهایشان (برکات زمینی)برخوردار می شدند».در مقابل این آیات، فراموشی یاد خدا عامل گرفتاری به سختیها است. چنانچه در آیهای چنین آمده است:«هر کس از یاد من روی گردان شود، زندگی سختی خواهد داشت».
د : فوائد معنوی :
۱- گرایش به اخلاق
استحکام بنیان زندگی فردی ، خانوادگی و اجتماعی در گرو پایبندی به اخلاق می باشد اما همین اخلاق در گرو ایمان به خدا می باشد و بر اساس آموزههای دینی، کسانی که ایمان بالاتری دارند، در عرصه تلاش برای کسب فضیلتهای اخلاقی و محو رذیلتهای اخلاقی، با انگیزهتر و جدی تر هستند. و مهمترین واساسیترین ضامن دوام اخلاق ، ایمان است. در جوامع فاقد ایمان به مبدأ ومعاد، مفاسد اخلاقی فراوان است؛ چون غرایز انسانی در آنجا رهاست و انسانها تسلیم خواستهای نفسانی خود میشوند. به تعبیر قرآن، در این سرزمینها مردم هوای نفسشان را معبود خود میدانند و به دستورهای آن عمل میکنند
۲- لذت معنوى
یکى دیگر از آثار ایمان به خدا ، برخوردارى بیش تر از یک سلسله لذت هاست که «لذت معنوى» نامیده مى شود. انسان دوگونه لذت دارد: یک نوع لذت هایى است که به یکى از حواس انسان تعلّق دارد و در اثر برقرارى ارتباط میان یک عضو با جهان خارج حاصل مى شود; مانند لذتى که چشم از دیدن و گوش از راه شنیدن و دهان از راه چشیدن و لامسه از راه تماس مى برد. نوع دیگر لذت هایى است که با عمق روح و جان آدمى مربوط است و به هیچ عضو خاصى مربوط نیست و تحت تأثیر برقرارى رابطه با یک ماده بیرونى حاصل نمى شود; مانند لذتى که انسان از احسان و خدمت، یا از محبوبیت و احترام، و یا از موفقیت خود یا موفقیت فرزند خود مى برد که نه به عضو خاصى تعلّق دارد و نه تحت تأثیر مستقیم یک عامل مادى خارجى است.
لذات معنوى از لذات مادى، هم قوى ترند و هم پایدارتر. لذت عبادت و پرستش خدا براى کسانى که قدر آن را مى دانند از این گونه لذات است. عابدان عارف، که عبادتشان همراه با حضور و خضوع و استغراق است، بالاترین لذت ها را از عبادت مى برند.
در زبان دین، از «طعم ایمان» و «حلاوت ایمان» یاد شده است. ایمان حلاوتى دارد فوق همه حلاوت ها، لذّت معنوى آن گاه مضاعف مى شود که کارهایى از قبیل کسب علم، احسان، خدمت، موفقیت و پیروى از حس دینى ناشى گردد و براى خدا انجام شود و در قلمرو «عبادت» قرار گیرد.
۳- داشتن تکیه گاه محکم:
از دیگر آثار ایمان به خدا آن است که انسان با ایمان به خدا به « عروه الوثقی» یا همان ریسمان الهی چنگ می زند و خود را از تمامی مهلکه های دنیوی و خروی می تواند نجات دهد.
خداوند متعال در خصوص کسانیکه به خدا ایمان آورده اند می فرماید :
لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَهِ الْوُثْقى لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیمٌ (البقره : ۲۵۶)در قبول دین، اکراهى نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافى، روشن شده است. بنا بر این، کسى که به طاغوت( بت و شیطان، و هر موجود طغیانگر) کافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محکمى چنگ زده است، که گسستن براى آن نیست. و خداوند، شنوا و داناست.
۴- نشاط معنوی
از دیگر فایده های ایمان به خدا این است که کسانی که در مرتبه بالای ایمان به خدا قرار بگیرند دارای چنان نشاط معنوی می شوند که هیچ لذتی نمی تواند جایگزین آن گردد و این مرتبه ای است که بندگان الهی وفرشتگان مقرب وقتی به ایمان دست می یابند شیفته ی آن گشته واسیرش می گردند بطوریکه دیگر هیچ سستی وکاهلی درآنها راه پیدا نکرده و آنها همیشه به عبادت خداوند مشغول می شوند . ایمان هرگونه کسالت وتنبلی را از انسان دور می سازد .
درخطبه ی شریف ۹۰ درقسمت مربوط به صفات ملائک می خوانیم :فهم اسراءایمان ، لم یفکهم من رقبته زیغ ولا عدول ولا ونی ولا فتور » فرشتگان اسیر وگرفتار ایمان هستند (بطوریکه ممکن نیست از آن دست کشیده وبرخلاف امر وفرمان الهی رفتار کنند) میل وعدول از حق وسستی وکاهلی (درعبادت) آنها را از ایمان جدا ننموده است.
۵- وسعت میدان دید ومعرفت:
ایمان سبب معرفت به خداوند متعال می گردد هرچه ایمان برتر وکاملتر باشد ، معرفت الهی درعمق جان بیشتر نفوذ خواهد نمود وخداوند آشکارتر وواضح تر خواهد گشت تا آنجا که با چشم دل می توان خدا را دید وعالمانه به ذلت وجودش او را عبادت کرد .حضرت علیه السلام دربیان صفات ملائک ایمان به خداوند را باعث معرفت عمیق آنها دانسته است وفرموده : « ووصلت حقائق الایمان بینهم وبین معرفته » حقائق ایمان بین ایشان و معرفت و شناسایی پروردگار،وسیله گردیده است(نیکویی عقاید سبب شده تا حق تعالی را شناخته و پرستش نمایند)
مولای متقیان علی علیه السلام خود نمونه ای بارز برای مومنین و الگویی برای معرفت ایشان هستند. آن حضرت در جواب دعلب یمانی که از ایشان پرسیده بود آیا پروردگار خود را دیده ای؟ فرمودند: آیا چیزی را که نبینم می پرستم؟ و دوباره در جواب سوال او که پرسید چگونه او را می بینی؟ فرمودند: دیده ها هرگز او را آشکار نمی بینند اما دلها با ایمان درست او را درمی یابند.
۶- رحمت خدا
ایمان به آخرت، زمینه برخوردارى از رحمت الهى می گردد خداوند متعال در این باره می فرماید: و من الأعراب من یؤمن باللَّه و الیوم الأخر … سیدخلهم اللّه فى رحمته إنّ اللّه غفور رّحیم. (توبه / ۹۹)
گروهى(دیگر) از عربهاى بادیهنشین، به خدا و روز رستاخیز ایمان دارند؛ و آنچه را انفاق مىکنند، مایه تقرّب به خدا، و دعاى پیامبر مىدانند؛ آگاه باشید اینها مایه تقرّب آنهاست! خداوند بزودى آنان را در رحمت خود وارد خواهد ساخت؛ به یقین، خداوند آمرزنده و مهربان است!
۷- رستگارى
ایمان به خدا ، زمینه رستگارى می باشد. در سوره مجادله آیه ۲۲ آمده است : لاتجد قوما یؤمنون باللَّه و الیوم الأخر یوادّون من حادّ اللَّه و رسوله … أولئک حزب اللَّه ألا إنّ حزب اللَّه هم المفلحون ….
هیچ قومى را که ایمان به خدا و روز رستاخیز دارند نمىیابى که با دشمنان خدا و رسولش دوستى کنند، ….؛ آنها«حزب اللَّه»اند؛ بدانید«حزب اللَّه» پیروزان و رستگارانند.
۸- قبول موعظه
از دیگر فوائد ایمان به خدا آن است که کسی که به او ایمان دارد ، زمینه پذیرش مواعظ در او فراهم می باشد . خداوند متعال می فرماید : …. ذلک یوعظ به من کان منکم یؤمن باللَّه و الیوم الأخر …. ( بقره / ۲۳۲)
….این دستورى است که تنها افرادى از شما، که ایمان به خدا و روز قیامت دارند، از آن، پند مىگیرند(و به آن، عمل مىکنند). …. (۲۳۲)
۹- رسیدن به مقام رضا و خشنودی از خدا:
از دیگر فایده های معنوی ایمان به خدا رسیدن به مقام رضا ( خشنودی از خدا ) می باشد. در سوره مجادله آیه ۲۲ آمده است لاتجد قوما یؤمنون باللَّه و الیوم الأخر یوادّون من حادّ اللَّه و رسوله … رضى اللَّه عنهم و رضوا عنه ….هیچ قومى را که ایمان به خدا و روز رستاخیز دارند نمىیابى که با دشمنان خدا و رسولش دوستى کنند، ؛ خدا از آنها خشنود است، و آنان نیز از خدا خشنودند؛ ….
و : فوائد اجتماعی ایمان به خدا:
قبل از بیان فوائد اجتماعی ایمان به خدا باید این نکته را متذکر شویم که برای درک صحیح از فوائد اجتماعی ایمان زاویه دید ما از حوزه فردی به حوزه اجتماعی تغییر نماید به این معنا که به هنگام تحلیل این مساله نباید به دنبال این باشیم که اگر من به خدا ایمان داشته باشم در جامعه چه اتفاقی می افتد بلکه باید به مساله اینگونه نگاه کنیم که اگر همه به خدا ایمان داشته باشند در جامعه چه اتفاقی می افتد و نتیجه آن چه می شود .با توجه به نکته ای که گفته شد باید بگوئیم که در صورتی که همه افراد جامعه به خداوند متعال ایمان داشته باشند مدینه فاضله ای که آرزوی تمامی پیامبران و اولیاء الهی بوده و می باشد تحقق پیدا می کند و این آرزوی هر انسانی است که در چنین جامعه ای زندگی نماید .اما دلیل اینکه چگونه فایده و نتیجه ایمان به خدا در جامعه تشکیل مدینه فاضله می باشد باید مروری به ویژگی های مومنین که در قرآن و روایات ذکر گردیده بیندازیم.
برخی از ویژگی های مومنین که در قرآن ذکر گردیده به شرح ذیل می باشد:
۱- تأمین حوائج مادى دیگران (توبه/۷۱، انفال/۳)
۲- امر به معروف و نهى از منکر (توبه/۷۱، آل عمران/۱۱۴)
۳- تعاون و همیارى با برادران ایمانى (توبه/۷۱)
۴- تواضع با مردم (فرقان/۶۳)
۵- پیشى گرفتن در انجام امور خیر (مؤمنون/۵۹)
۶- عدم طرح دوستى با کافران (مجادله/۲۲)
۷- کوشش در امانتدارى (مؤمنون/۸)
۸- وفاى به تعهدها و قراردادها (مؤمنون/۸)
علاوه بر آیات ذکر شده برخی از روایات نیز بر ویژگی های مومنین تاکید دارد که به برخی از آنها نیز اشاره می نمائیم.
۱- صداقت :
درحکمت« ۴۵۰ » نهج البلاغه هم حضرت علی علیه السلام یکی از علامات ایمان درمؤمنین را همین راستگویی می دانند ومی فرمایند : «علامه الایمان ان تؤثر الصدق حیث یضرک علی الکذب حیث ینفعک »
نشانه ی ایمان آن است که اختیار کنی راست گفتن را جائیکه به تو زیان می رساند بردروغ گفتن جائیکه سود می دهد .
۲- شاد بودن با شادی دیگران و ناراحت بودن با ناراحتی آنها پیامبر گرامی اسلام در این خصوص می فرماید : « مَثَلُ الْمُؤْمِنِ فِی تَوَادِّهِمْ وَ تَرَاحُمِهِمْ کَمَثَلِ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَکَى بَعْضُهُ تَدَاعَى سَائِرُهُ بِالسَّهَرِ وَ الْحُمَّى . نمونه مؤمنان در مهرورزى و دلسوزى به هم ، چون یک تن است که اگر قسمتی از آن بیمار شود همه آن دچار بیخوابى و تب گردد. ». (بحار الأنوار ج۵۸ ص ۱۵۰ )
۳- برخی دیگر از صفتهای مومنین از زبان امام صادق علیه السلام :
امام صادق علیه السّلام فرمود: مؤمن را سزاوار است که داراى هشت خصلت باشد:
۱- هنگام شدائد با وقار باشد،
۲- هنگام بلا شکیبا باشد،
۳- در فراوانى نعمت سپاسگزار باشد،
۴- بآنچه خدا روزیش کرده قانع و خرسند باشد،
۵- بدشمنانش ستم نکند،
۶- بارش را بر دوستانش نیفکند
۷- بدنش از او در رنج و مشقت باشد (از بسیارى عبادت و قضاء حوائج مردم)
۸- مردم از ناحیه او در آسایش باشند، همانا علم دوست مؤمن است و بردبارى و زیرش و عقل امیر سپاهش (یعنى اعضاء و جوارحش بفرمان عقلش رفتار کنند) و مدارا برادرش و احسان پدرش باشد. (اصول کافى-ترجمه مصطفوى، ج۳، ص: ۷۹ )
حال با بیان ویژگی های افراد تشکیل دهنده جامعه ای که ایمان به خدا دارند به راحتی می توان به فوائد اجتماعی ایمان دست یافت که در اینجا تنها به تعدادی از آنها اکتفا می شود
۱- ایمان؛ محور وحدت و همبستگی:
هنگامی که اعضای تشکیل دهنده جامعه بر اساس مبانی ایمانی خود به یکدیگر محبت کرده و حوائج یکدیگر را برطرف می نماید و خود را در شادی و غم یکدیگر شریک می دانند این جامعه دارای وحدت و هم بستگی بود و می تواند خود را از تمامی آسیبها مصون و محفوظ دارد .
۲- استقرار عدالت اجتماعى :
همانگونه که گفته شد کسانی که به خدا ایمان دارند به تعهدهای خود وفادار بوده ، به حق خود قانع ، و اهل امر به معروف و نهی از منکر می باشند که این امور زیر بنای تشکیل جامعه ای عدالت محور فراهم می آورد .
۳- دوری از فساد و انحرافات اجتماعى:
هنگامی که افراد جامعه بر اساس ایمان به خدا اهل رعایت حقوق دیگران بوده و تمامی جوانب اخلاق را رعایت نمایند بطور طبیعی چنین جامعه ای ازفساد و انحرافات اخلاقی بدور خواهد بود.
۴- بهبود روابط اجتماعی
هنگامیکه که انسانها قوانین و حدود و حقوق یکدیگر را محترم شمارند، عدالت را امری مقدس به حساب آورند، به یکدیگر مهر بورزند، هریک برای دیگری آن را دوست بدارد که برای خود دوست می دارد و آن چیزی را که برای خویش نمی پسندد، برای دیگران هم نپسندد، به یکدیگر اعتماد و اطمینان داشته باشند، هر فردی خود را مسئول اجتماع خویش بشمارد در اینصورت روابط اجتماعی در بالاترین سطح خود شکل گرفته و جامعه ای سالم، پویا بوجود خواهد آمد .
۵- برقراری امنیت اجتماعی
از مهمترین دغدغه های بشری امنیت می باشد که این امر مهم در سایه ایمان افراد جامعه به راحتی قابل تحقق است چرا که همانگونه که گفتیم کسانیکه به خدا ایمان دارند به حقوق خود پایبند بوده و با امر به معروف و نهی از منکر در تامین امنیت جامعه کوشا می باشند .
در پایان باید به این نکته نیز اشاره نمود یکی دیگر از راههای رسیدن به فایده ای ایمان به خدا این است که انسان شرایط خلاء ایمان را مورد بررسی قرار دهد و ببیند در صورت نبود ایمان چه زیانهای مادی و معنوی و فردی و اجتماعی شامل افراد می شود به عنوان نمونه می بینیم آنجا که جای ایمان خالی مانده است مانند برخی جوامع عصر حاضر تمام قدرت علمی صرف خود خواهی ها و خود پرستی ها ، افزون طلبی ها ، برتری طلبی ها ، استثمارها ، استبدادها ، نیرنگ ها و نیرنگ بازی ها شده است.
———
پی نوشت :
[۱]سوره فاطر،آیه ۱۵٫
[۲]سوره رعد،آیه ۱۶٫
[۳]سوره شوری، آیه ۵۳٫
[۴]سوره واقعه ،آیه ۴٫
[۵]سوره شوری، آیه ۱۱ ـ سوره توحید، آیه ۴٫
[۶]سوره صافات، آیه ۱۸٫
[۷]همانگونه که در دستورات دینی آمده مومنین توصیه به رعایت نظافت شده و از خوردن گوشت خوک(که امروزه با وجود مریضی آنفولانزای خوکی مضرات آن به وضوح معلوم گردیده) و مشروبات الکلی و … که برای سلامت جسمانی انسان مضر بوده نهی شده اند .
[۸]خداوند متعال در آیه ۴ سوره فتح نیز می فرماید : هُوَ الَّذی أَنْزَلَ السَّکینَهَ فی قُلُوبِ الْمُؤْمِنینَ لِیَزْدادُوا إیماناً مَعَ إیمانِهِمْ وَ لِلَّهِ جُنُودُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ کانَ اللَّهُ عَلیماً حَکیماً
او کسى است که آرامش را در دلهاى مؤمنان نازل کرد تا ایمانى بر ایمانشان بیفزایند؛ لشکریان آسمانها و زمین از آن خداست، و خداوند دانا و حکیم است. ۳- تقسم بندی عوامل آرامش در مومنین برگرفته از روایت امیر المؤمنین صلوات اللَّه علیه می باشد که فرموده اند :
ایمان چهار پایه دارد:
۱- توکل بر خدا
۲- واگذار کردن امر بخدا،
۳- راضى بودن بقضاء خدا،
۴- تسلیم بودن بامر خداى عز و جل.( اصول کافى-ترجمه مصطفوى، ج۳، ص: ۷۹)
منابعی در مورد تأثیر توحید، درفعالیتهای فردی و اجتماعی که می توانید به آنها مراجعه فرمائید: (منبع: پایگاه حوزه)
۱- مجموعه آثار، استاد شهید مرتضی مطهری، جلد۲، مقدمهای بر جهان بینی اسلامی صفحه ۴۳ تا صفحه ۴۹٫
۲- الهیات و معارف اسلامی، تألیف استاد جعفر سبحانی صفحه ۱۷ تا صفحه ۲۵٫
۳- توحید در نظام عقیدتی و نظام ارزشی اسلام استاد محمد تقی مصباح.
۴- تفسیر آیه الکرسی استاد محمد تقی فلسفی.
اثر ايمان در زندگي افراد چيست؟
آثار ايمان به خدا ، در وهله اول و آثار عقيده به توحيد ويكتا پرستي، در مرحله بعد، در زندگي بشر، بي شمار است كه در اين مقال ما به پاره اي از آثار توحيد مي پردازيم. قبل از شروع ؛ به دومقدمه زير، توجه كنيد :
مقدمه 1 :
نكته اول : «ايمان»، تنها يك «كلمه» نيست، بلكه يك «باور قلبي» است. باوري كه به زندگي انسان «جهت» ميدهد و در «چگونه زيستن» او نقشي مهمّ دارد و محور ارزشگذاري براي انديشهها و عملكردهاي مردم است.
خداوند متعال نيز در قرآن كريم هرگاه ايمان را مطرح ميسازد، به دنبال آن «عمل» را نيز بيان ميدارد تا نمود عيني ايمان را در عمل گوشزد كند .بنابراين ايمان زباني و يا اعتقاد صرف، ايمان نيست مگر آنكه به لوازم آن چيزي كه بدان معتقد شدهايم، ملتزم شويم و آثار آن را بپذيريم .
در نتيجه؛ درك فوائد ايمان، زماني معنا پيدا كه انسان علاوه بر آنچه كه به زبان مي آورد و باور قلبي دارد، به آنچه كه خداوند دستور داده نيز عمل نمايد نه اينكه تنها به ايمان زباني و يا باور قلبي اكتفا نموده و از طرفي نيز در انتظار چشيدن فوائد ايمان باشد .
نكته دوم : ايمان داراي مراتبي مي باشد كه هر كسي بنا به اعتقاد و عملي كه انجام مي دهد به اين مراتب دست پيدا مي كند . بنابراين ملاك شناختن فوائد ايمان به خدا ويكتا پرستي ؛ افراد و اشخاص نمي باشند چراكه چه بسا افرادي داعيه ايمان داشته باشند اما عملا در پائين ترين مراتب ايمان قرار گرفته و از ثمرات و فوائد ايمان ( كه در اينجا به برخي از آنها اشاره مي كنيم ) كمترين بهره را در زندگي خود نبرده باشند .
مقدمه 2 :
توحيد درجاتي دارد (همچون توحيد ذاتي و صفاتي و افعالي و توحيد در عبادت و...)
و توحيد ذاتي يعني شناختن ذات حق به وحدت ويگانگي، حال اگر كسي به چنين شناختي برسد مي يابد كه:
- خدا اجزائي ندارد و لذا به هيچ موجودي نيازمند نيست و همه به او نياز دارند، [1]
- او مبدء و خالق اشياست [2]و موجودات همه از اويند و به او برمي گردند [3]
- پس در مرتبه وجود خدا ،موجودي نيست [4] و او با همه اشياست و اشياء با او نيستند [5]
- و خداوند از صفات مخلوقين منزه است [6]
اكنون درپاسخ به پرسش شما،يكتا پرستي وايمان به خدا نتايج بسياري دارد كه بعضي از آن عبارتند از:
الف ) فوائد و آثار جسمي:
ايمان به خدا در زندگي انسان از مهمترين فوائد ايمان تضمين سلامت جسماني يكي از مهمترين فوائد ايمان به خدا سلامتي جسماني مي باشد . چرا كه كسيكه به خداوند متعال ايمان دارد دستورات بسيار متعددي را كه براي سلامتي بندگان خود در زندگي روزمره بيان نموده عمل مي نمايد (7)
ب ) فوائد روحي و فكري ايمان به خدا در زندگي انسان:
تاثيري كه ايمان به خدا بر فكر و روح انسان مي گذارد خود داراي فوائد متعددي مي باشد كه بخشي از آنها شامل موارد ذيل مي باشد .
1- آرامش روحي:
مراد از آرامش روحي مومن اين نيست كه كسانيكه ايمان به خدا دارند با مشكلات مواجه نمي شوند و يا اينكه اين افراد به راحتى همه گردنه هاى زندگى را به راحتى طى مي كنند ؛ چراكه زندگى انسان همواره مملو از مشكلات، فراز و نشيب ها و موانع است. اما كسانيكه ايمان واقعي به خدا دارند عليرغم همه مشكلاتى كه سر راه آنها وجود دارد با آرامش كامل روحي بدون هيچ ترس و ناراحتي مشكلات را از سر راه خود برداشته و فراز و نشيب هاى زندگى را طى مي كند تا به سر منزل مقصود برسند. و به همين دليل چنين افرادي هرگز دچار بيماريهاي روحي و رواني كه معمولاً افراد بي ايمان گرفتار آن ميشوند، نخواهند شد.
خداوند متعال در آيه 62 سوره بقره در خصوص آرامش ايمان آورندگان به خدا مي فرمايد : ... من ءامن باللَّه و اليوم الأخر ... و لا خوف عليهم و لا هم يحزنون.
كسانيكه ايمان به خدا و روز قيامت دارند ... هيچ ترس و ناراحتي بر آنها نيست . (8)
اما اينكه چه رابطه بين ايمان به خدا و آرامش انسان وجود دارد آن را بايد در ويژگي مومنان جستجو نمود كه در اينجا فقط به چند مورد اكتفا مي نمائيم .
اول اينكه : كسانيكه به خدا ايمان دارند ؛ او را به عنوان قدرتي بي منتها دوست و ياور خود مي دانند كما اينكه خداوند متعال در آيه 257 سوره بقره وعده داده : الله ولي الذين آمنوا يخرجهم من الظلمات الي النور . خداوند ياور مومنان است و آنها را از تاريكي به روشنايي مي برد .
دوم : كسانيكه به خدا ايمان دارند، بر او توكل مي كنند زيرا قرآن، سوره طلاق/ 3 مىفرمايد: وَ مَنْ يَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ هر كس بر خدا توكل كند، خدا او را كافى است .
سوم : كسانيكه به خدا ايمان دارند، نتايج امور را به او واگذار مي كنند .
افراديكه به خدا ايمان دارند با تكيه و اعتماد بر خداوند پس از انجام امور نتيجه كارشان را به او واگذار مي كنند و اگر آن كار به نتيجه مطلوب نرسيده يقين دارند كه حتما خداونديكه دوست و ياور آنها مي باشد اين مساله را به صلاح بنده وي نمي دانسته لذا از اين جهت آرامش دارند كه اگر چه كارشان به نتيجه نرسيده اما ضرري متوجه آنها نشده چراكه حتما خداوند اين امر را به صلاح فرد نمي دانسته.
چهارم : كسانيكه به خدا ايمان دارند، به قضاي الهي راضي مي باشند.
پنجم : كسانيكه به خدا ايمان دارند، در برابر امر خدا تسليم مي باشند .(9)
2- ايمان به خدا سطح خواسته هاي انسان را ارتقاع مي دهد:
ايمان به خدا مقاصد و آرمانها و خواسته هايي از ما را كه به حكم طبيعت و غريزه بر محور فرديت و خودخواهي است از ما مي گيرد و در عوض مقاصد و آرمانهايي به ما بر محور عشق ، و علاقه معنوي و روحاني به ما مي دهد و در رسيدن انسان به مقاصد و آرمانها و در پيمودن راه بسوي آن مقاصد و اهداف مدد مي دهد .
3- خوش بينى:
يكى ازاثار ايمان به خدا ، خوش بينى به جهان خلقت و هستى است. ايمان به تلقّى انسان از جهان شكل خاصى مى دهد، به اين نحو كه آفرينش را هدفدار و هدف را خير و تكامل و سعادت معرفى مى كند. طبعاً اين طرز تلقّى از جهان ديد انسان را نسبت به نظام كلى هستى و قوانين حاكم بر آن خوش بينانه مى سازد.
حالت فرد باايمان در كشور هستى، مانند حالت فردى است كه در كشورى زندگى مى كند كه قوانين و دستورهاى حكومتى آن كشور را صحيح و عادلانه مى داند، به حسن نيت گردانندگان اصلى كشور نيز ايمان دارد و قهراً زمينه ترقّى و تعالى را براى خودش و همه افراد ديگر فراهم مى بيند و معتقد است: تنها چيزى كه ممكن است موجب عقب ماندگى او بشود تنبلى و بى تجربگى خود او و انسان هايى مانند اوست كه مانند او مكلف و مسؤولند. از نظر چنين شخصى، مسؤول عقب ماندگى او خودش است، نه تشكيلات كشور و هر نقصى وجود دارد از آنجاست كه او و امثال او وظيفه و مسؤوليت خويش را انجام نداده اند. اين انديشه طبعاً او را با خوش بينى و اميدوارى به حركت و جنبش وا مى دارد و براى غلبه بر مشكلات، از هيچ تلاشى فروگذار نيست.
اما يك فرد بى ايمان در كشور هستى، مانند فردى است كه در كشورى زندگى مى كند كه قوانين كشور را فاسد و ظالمانه مى داند و چاره اى جز پيروى ندارد. درون چنين فردى همواره پر از عقده، كينه و اضطراب است. او هرگز به فكر اصلاح خودش نمى افتد. چنين كسى هرگز از جهان لذت نمى برد و جهان براى او همواره مانند يك زندان هولناك است و سبب بروز اضطراب در وجود او مى شود. قرآن كريم مى فرمايد: «و مَن اَعرض عَن ذكري فاِنَّ له معيشةً ضنك» ( هركس از توجه و ياد من رو برگرداند، زندگى سخت و پر از فشارى خواهد داشت. آرى، ايمان است كه زندگى و شرايط سخت و پر پيچ و خم آن ر در درون جان ما و براى ما آسان مى كند و مانع فشار عوامل روحى و اضطراب آور مى شود.
4- اميدوارى:
فرد با ايمان با ابزار خوش بينى و در پرتو روشن دلى، به نتيه مطلوب تلاش هاى خود اميدوار است. در منطق فرد باايمان، جهان نسبت به تلاش هاى او بى طرف و بى تفاوت نيست، بلكه دستگاه آفرينش حامى افرادى است كه در راه حق و حقيقت و درستى و عدالت و خيرخواهى تلاش مى كنند: «ان تَنصُروا اللّهَ يَنصُركُم» (محمد: 7); اگر خدا را يارى كنيد (در راه حق گام برداريد) خداوند شما را يارى مى كند. اجر و پاداش نيكوكاران هرگز هدر نمى رود: «اِنَّ اللّهَ لا يُضيعُ اَجرَ المُحسنين» (توبه: 90); فرد با ايمان به كمك خداوند اميدوار است و در بحران هاى زندگى و براى دست يابى به اهدافش دست يارى به سوى خدا دراز مى كند و اين اميد به خدا مانع از ابتلا به اضطراب مى شود.
5- اطمينان خاطر:
از ديگر فوائد ايمان به خدا اطمينان خاطر است. انسان فطرتا جوياي سعادت خويش است و از تصور رسيدن به سعادت غرق در مسرت مي گردد و از فكر يك آينده شوم و مقرون به محروميت لرزه بر اندامش مي افتد و سخت دچار دلهره و اضطراب مي گردد. آنچه مايه سعادت انسان مي شود دو چيز است: 1- تلاش 2- اطمينان به شرايط محيط. موفقيت يك دانش آموز معلول دو چيز است: 1- سعي و تلاش خودش 2- مساعدت و آمادگي محيط. در مورد مدرسه و تشويق و ترغيب و تقدير اولياء مدرسه، يك دانش آموز پرتلاش و كوشا اگر به محيطي كه در آنجا درس مي خواند و معلمي كه آخر سال نمره مي دهد اعتماد نداشته باشد و نگران يك رفتار غير عادلانه باشد، در تمام ايام سال دلهره و اضطراب سراپاي وجودش را مي گيرد. ايمان مذهبي به حكم اينكه به انسان به يك انساني كه يك طرف معامله است نسبت به جهان كه طرف ديگر معامله است، اعتماد و اطمينان مي بخشد، دلهره و نگراني نسبت به رفتار جهان را در برابر انسان زايل مي سازد و به جاي آن به او آرامش خاطر مي دهد.
6- هدف دار شدن زندگي و نجات از پوچي:
يكي ديگر از آثار پربركت ايمان به خدا هدفمند بودن در كارهاست. زيرا مؤمن ميداند كه به خودي خود به وجود نيامده و خداوندي حكيم او را به صحنه گيتي آورده و براي هدف بس بزرگي كه همانا عبوديت و بندگي پروردگار و جانشيني او در زمين است، خلق شده است و ميداند كه بايد از رفتار و گفتارش حساب بكشد، قبل از اينكه روز حساب فرا برسد و ميداند كه بايد كار كند تا زندگي كند نه اينكه زندگي كند تا كار كند. چون حساب و كتاب در راه است و روزي از خرد و درشت و كوچك و بزرگ پرسيده ميشود، لذا بايد در تمام مراحل زندگي مواظب باشد و كاري نكند كه فرداي بدون بازگشت در حضور پروردگار شرمنده باشد.
7- احساس عزت و غلبه:
كسى كه دلش با حق تعالى پيوند خورده است، ممكن نيست كه ترس و بيم داشته باشد.چراكه او با همه كاره عالم سروكار دارد، پس، از چه بترسد؟ مؤمن هميشه خود را غالب مىداند، چون با موجودى پيوند دارد كه همه عوالم وجود مسخر او هستند. درآيات قرآن صفت «عزت» اختصاصا براى مؤمن به كار رفته است. عزت حالتى است براى روح كه خويش را غالب مىبيند. چه كسى مىترسد؟ آنكه خود را مغلوب مىنگرد. آنگاه كه از جنود نفس كه دشمنان درونىاند شكست خورد، از همه موجودات بيرونى نيز مىترسد.
امام صادق (ع) در اين زمينه فرمودهاند: ان المؤمن من يخافه كل شىء. و ذلك انه عزيز فى دين الله. و لا يخاف من شىء و هو علامة كل مؤمن. (بحار الأنوار ج64 ص 305 ) همانا همه موجودات از مؤمن مىترسند، زيرا كه او به دين عزت يافته است ( يعنى محكوم هواهاى نفسانى نيست ) و از چيزى نمىهراسد و اين نشانه هر مؤمنى است. اين اثر ايمانى موجب مىشود كه اهل دنيا در تاريخ همواره از اولياى الهى در اضطراب و رعب باشند( آثار فردى و اجتماعى ايمان -أيت الله مجتبى تهرانى)
8- وقت شناسي ونظم:
از ديگر فوائد ايمان به خدا اين است كه انسان را وقت شناس و منظم مي نمايد كسانيكه به خدا ايمان داردند ازاوقات خويش درراه بهتر عبادت كردن خداوند واستفاده ي بيشتراز لحظات زندگي وسرعت گرفتن درانجام اعمال صالح بهره مي برند به همين دليل درنظم بخشيدن به زندگي خود بسيار كوشا هستند . ازهيچ دقيقه اي درراه رسيدن به اهداف عالي خود صرف نظر نمي كنند وبه برنامه ريزي براي ساعات خويش اهتمام مي ورزند . اميرالمؤمنين عليه السلام دروصاياي آخرين خود ، ابتدا همه مردم را به تقواي الهي وپس از آن به نظم درامورشان توصيه مي كنند واين اهميت منظم بودن را مي رساند .
همچنين علي عليه السلام درحكمت 382 (نهج البلاغه فيض الاسلام ) درتوصيف مؤمنين مي فرمايند: للمؤمنين ثلاث ساعات : فساعة يناجي منها ربه وساعة يرم معاشه وساعة يخلي بين نفسه وبين لذتها فيما يحل ويجمل مؤمن سه ساعت دارد : ساعتي كه درآن با پروردگارش راز ونيازمي نمايد وساعتي كه درآن معاش خود را اصلاح مي كند وساعتي كه بين خويش وبين لذتي كه حلال ونيكوست ،آزاد گذارد.
9- نترسيدن از غير خدا:
از آنجا كه انسان مؤمن به واسطه ايمان، با خداوندي كه همه امكانات و قدرتها در اختيار اوست پيوند مييابد، از هيچ موجودي به غير از خدا نمي ترسد و به عكس تمامي موجودات در مقابل او كرنش مي كنند در روايتى ديگر، همين مضمون با تعبيرى ديگر آمده است. امام صادق (ع)فرمودند: إِنَّ الْمُؤْمِنَ يَخْشَعُ لَهُ كُلُّ شَيْءٍ حَتَّى هَوَامُّ الْأَرْضِ وَ سِبَاعُهَا وَ طَيْرُ السَّمَاء همانا همه موجودات در برابر مؤمن فروتن هستند حتى درندگان و پرندگان. (بحار الأنوار ج64ص 71 )
10- تاثير در ديدگاه و نگرش در تمامي ابعاد زندگي:
كسي كه به خدا ايمان دارد همه چيز را در اين دنيا خلاصه نمي كند بلكه علاوه بر اين دنيا به دنيايي فراتر از جهان هستي نيز اعتقاد دارد تمامي اعمال و رفتار خود را بر همين اساس تنظيم مي نمايد به عنوان نمونه قيافة مرگ در چشم فرد با ايمان با آنچه در چشم فرد بى ايمان مى نمايد، عوض مى شود. از نظر چنين فردى ديگر مرگ، نيستى و فنا نيست انتقال از دنيايى فانى و گذرا به دنيايى باقى و پايدار، و از جهانى كوچكتر به جهانى بزرگتر است مرگ منتقل شدن از جهان عمل و كشت است به جهان نتيجه و محصول. از اين رو چنين فردى نگرانيهاى خويش را از مرگ، با كوشش در كارهاى نيك كه در زبان دين «عمل صالح» ناميده مى شود برطرف مى سازد.
11- ايجاد سلامت رواني و رفع ناراحتي هاي روح و روان:
زندگي بشر خواه ناخواه، همچنانكه خوشيها، شيريني ها، به دست آوردني ها و كاميابي ها دارد، رنج ها، مشكلات، شكست ها، تلخي ها و ناكامي هايي هم دارد كه بسياري از آنها قابل پيشگيري يا برطرف كردن است.بديهي است كه بشر موظف است با طبيعت پنجه نرم كند و تلخي ها را به شيريني تبديل نمايد.اما پاره اي از حوادث جهان قابل پيشگيري و يا برطرف ساختن نيست، مثلا پيري.انسان خواه ناخواه به سوي پيري گام برمي دارد و چراغ عمرش رو به خاموشي مي رود. به علاوه انديشه مرگ و نيستي نيز خود به نوعي، انسان را رنج مي دهد.ايمان به خدا در انسان تلخي ها را شيرين مي گرداند. انسان با ايمان مي داند هر چيزي در جهان حساب معيني دارد و اگر عكس العملش در برابر تلخي ها به نحو مطلوب باشد، اگر هم خود اين شكست ها غيرقابل جبران باشد، به نحوي ديگر از طرف خداوند متعال جبران مي شود.پيري به حكم اينكه پايان كار نيست و به علاوه يك فرد باايمان، همواره فراغت خويش را با عبادت و انس با ذكر خدا پر مي كند، مطبوع و دوست داشتني مي گردد.
از نظر فرد مومن، مرگ، نيستي و فنا نيست بلكه انتقال از دنيايي فاني و گذر به دنيايي باقي و پايدار و از جهاني كوچكتر به جهاني بزرگتر است، مرگ منتقل شدن از جهان عمل و كشت است به جهان نتيجه و محصول. از اين رو چنين فردي نگراني هاي خويش را از مرگ، با كوشش در كارهاي نيك كه در زبان دين، “عمل صالح” ناميده مي شود، برطرف مي سازد.
از نظر روانشناسان مسلم و قطعي است كه اكثر بيماري هاي رواني كه ناشي از ناراحتي هاي روحي و تلخي هاي زندگي است، در ميان افراد غيرمذهبي ديده مي شود.افراد مذهبي به هر نسبت كه ايمان قوي و محكم داشته باشند، از اين بيماري ها مطلوبترند از اين رو يكي از عوارض زندگي عصر ما كه در اثر ضعف ايمانهاي مذهبي پديدآورده است، افزايش بيماري ها و ناراحتي هاي رواني و عصبي است.
12- ايجاد صبر و بردباري در برابر مشكلات:
ايمان به خدا در انسان نيروى مقاومت مىآفريند و تلخيها را شيرين مىگرداند. شكيبائى ميوه يقين است، چه هر كه را يقين بعدل حق تعالى باشد داند كه بازاى هر مصيبتى و بلائى عوض و ثوابى باشد كه هر عاقلى كه آنها را با هم سنجد راضى شود بآن مصيبت از براى رسيدن بآن ثواب، و داند كه صبر ثواب او را مضاعف گرداند و جزع باعث نقص آن يا حبط آن گردد و با وجود علم باين امور البتّه صبر را اختيار خواهد كرد و راه جزع بخود نخواهد داد. حضرت عليه السلام درحكمت 109 بالاترين صفات يك مؤمن را حيا وصبر او مي دانند ومي فرمايند : ولا ايمان كالحياءوالصبر هيچ ايماني مانند شرم وشكيبايي نيست (زيرا باين دو ايمان كامل مي گردد) حضرت عليه السلام درحديث شريفي مي فرمايند : الصبر رأس الايمان. صبر به منزله سربراي پيكرايمان است. همچنين مشاهده كرديم كه حضرت عليه السلام ، اولين پايه ي ايمان را صبر برشمرده اند واين به دليل اهميت فوق العاده ي صبر است .آنچنانكه ايمان بدون صبرهيچ فايده اي ندارد، پس مي توان گفت اساسي ترين وپرفضيلت ترين صفت مؤمنين، صبرآنها است .
13- ايمان آرزو را توليد ميكند:
آرزو محصول ايمان است اين ايماندار است كه از همه مردم خواستههايش بيشتر و از مژده دادن و به فال نيك گرفتن بلندنظرتر است و از همه مردم از نااميدي و به فال بد گرفتن دورتر است. زيرا معني ايمان باور داشتن به نيروي بالاتر است كه نظام هستي را تدبير ميكند و هيچ چيزي از او پنهان نيست و هيچ نيرويي او را عاجز و ناتوان نخواهد كرد، قدرتش در حصر نيايد و رحمتش تمام شدني نيست. زيرا خداوندي قادر و مهر ورز است كه بي باوران را سخت مجازات ميكند و شب و روز، توبه گناه كاران را پذيراست.
14- راحتي وجدان:
كسي كه به خدا ايمان دارد ؛ به خاطر خدا و از ترس عاقبت وخيم نافرماني و گناه، سنجيده عمل ميكند و كاري نميكند كه خدا و خلق خدا را از خود برنجاند و هر كاري كه ميكند، به خاطر خدا و هر كاري كه نميكند باز به خاطر خداست و بايدها و نبايدها را از دين و فرمان خدا و رسول ميگيرد. به همين خاطر داراي وجداني آسوده و راحت است.
ج : فوائد مادي
يكي از مهمترين فوائد مادي ايمان به خدا اين است كه ايمان مايه نزول بركات مي باشد .
بشر همواره در برنامهريزيهاي خود براي برطرف كردن مشكلاتي نظير فقر و كمبودها، به عوامل و ريشههاي طبيعي آنها بيشتر توجه و براي آنها برنامههايي پيشبيني ميكند. اما قرآن كريم در كنار عوامل طبيعي، افق بالاتري در مقابل شر ميگشايد و از علل برتر ديگري ياد ميكند كه نميتوان با علم و تجربه هرگز به آن رسيد. بر اساس مضمون اين آيات، يكي از راههاي مهم برخورداري از بركات الهي، ايمان به خداوند است.
در سوره اعراف ميخوانيم: «چنانچه مردم شهر و ديار ايمان آورده و به تقوا و پرهيزكاري روي آورده بودند، قطعا بركاتي از آسمان و زمين برايشان ميگشوديم» و در مورد اهل كتاب هم مي فرمايد: «اگر آنان به تورات و انجيل و آنچه از سوي پروردگارشان به سوي ايشان نازل شده عمل ميكردند، قطعا از بالاي سرشان (بركات آسماني) و از زير پاهايشان (بركات زميني )برخوردار مي شدند».در مقابل اين آيات، فراموشي ياد خدا عامل گرفتاري به سختيها است. چنانچه در آيهاي چنين آمده است: «هر كس از ياد من روي گردان شود، زندگي سختي خواهد داشت».
د : فوائد معنوي :
1- گرايش به اخلاق
استحكام بنيان زندگي فردي ، خانوادگي و اجتماعي در گرو پايبندي به اخلاق مي باشد اما همين اخلاق در گرو ايمان به خدا مي باشد و بر اساس آموزههاي ديني، كساني كه ايمان بالاتري دارند، در عرصه تلاش براي كسب فضيلتهاي اخلاقي و محو رذيلتهاي اخلاقي، با انگيزهتر و جدي تر هستند. و مهمترين واساسيترين ضامن دوام اخلاق ، ايمان است. در جوامع فاقد ايمان به مبدأ ومعاد، مفاسد اخلاقي فراوان است؛ چون غرايز انساني در آنجا رهاست و انسانها تسليم خواستهاي نفساني خود ميشوند. به تعبير قرآن، در اين سرزمينها مردم هواي نفسشان را معبود خود ميدانند و به دستورهاي آن عمل ميكنند
2- لذت معنوى
يكى ديگر از آثار ايمان به خدا ، برخوردارى بيش تر از يك سلسله لذت هاست كه «لذت معنوى» ناميده مى شود. انسان دوگونه لذت دارد: يك نوع لذت هايى است كه به يكى از حواس انسان تعلّق دارد و در اثر برقرارى ارتباط ميان يك عضو با جهان خارج حاصل مى شود; مانند لذتى كه چشم از ديدن و گوش از راه شنيدن و دهان از راه چشيدن و لامسه از راه تماس مى برد. نوع ديگر لذت هايى است كه با عمق روح و جان آدمى مربوط است و به هيچ عضو خاصى مربوط نيست و تحت تأثير برقرارى رابطه با يك ماده بيرونى حاصل نمى شود; مانند لذتى كه انسان از احسان و خدمت، يا از محبوبيت و احترام، و يا از موفقيت خود يا موفقيت فرزند خود مى برد كه نه به عضو خاصى تعلّق دارد و نه تحت تأثير مستقيم يك عامل مادى خارجى است.
لذات معنوى از لذات مادى، هم قوى ترند و هم پايدارتر. لذت عبادت و پرستش خدا براى كسانى كه قدر آن را مى دانند از اين گونه لذات است. عابدان عارف، كه عبادتشان همراه با حضور و خضوع و استغراق است، بالاترين لذت ها را از عبادت مى برند.
در زبان دين، از «طعم ايمان» و «حلاوت ايمان» ياد شده است. ايمان حلاوتى دارد فوق همه حلاوت ها، لذّت معنوى آن گاه مضاعف مى شود كه كارهايى از قبيل كسب علم، احسان، خدمت، موفقيت و پيروى از حس دينى ناشى گردد و براى خدا انجام شود و در قلمرو «عبادت» قرار گيرد.
3- داشتن تكيه گاه محكم:
از ديگر آثار ايمان به خدا آن است كه انسان با ايمان به خدا به « عروه الوثقي» يا همان ريسمان الهي چنگ مي زند و خود را از تمامي مهلكه هاي دنيوي و خروي مي تواند نجات دهد .
خداوند متعال در خصوص كسانيكه به خدا ايمان آورده اند مي فرمايد : لا إِكْراهَ فِي الدِّينِ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ يُؤْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقى لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ (البقرة : 256)در قبول دين، اكراهى نيست. (زيرا) راه درست از راه انحرافى، روشن شده است. بنا بر اين، كسى كه به طاغوت( بت و شيطان، و هر موجود طغيانگر) كافر شود و به خدا ايمان آورد، به دستگيره محكمى چنگ زده است، كه گسستن براى آن نيست. و خداوند، شنوا و داناست.
4- نشاط معنوي
از ديگر فايده هاي ايمان به خدا اين است كه كساني كه در مرتبه بالاي ايمان به خدا قرار بگيرند داراي چنان نشاط معنوي مي شوند كه هيچ لذتي نمي تواند جايگزين آن گردد و اين مرتبه اي است كه بندگان الهي وفرشتگان مقرب وقتي به ايمان دست مي يابند شيفته ي آن گشته واسيرش مي گردند بطوريكه ديگر هيچ سستي وكاهلي درآنها راه پيدا نكرده و آنها هميشه به عبادت خداوند مشغول مي شوند . ايمان هرگونه كسالت وتنبلي را از انسان دور مي سازد .
درخطبه ي شريف 90 درقسمت مربوط به صفات ملائك مي خوانيم :فهم اسراءايمان ، لم يفكهم من رقبته زيغ ولا عدول ولا وني ولا فتور » فرشتگان اسير وگرفتار ايمان هستند (بطوريكه ممكن نيست از آن دست كشيده وبرخلاف امر وفرمان الهي رفتار كنند) ميل وعدول از حق وسستي وكاهلي ( در عبادت)آنها را از ايمان جدا ننموده است .
5- وسعت ميدان ديد ومعرفت:
ايمان سبب معرفت به خداوند متعال مي گردد هرچه ايمان برتر وكاملتر باشد ، معرفت الهي درعمق جان بيشتر نفوذ خواهد نمود وخداوند آشكارتر وواضح تر خواهد گشت تا آنجا كه با چشم دل مي توان خدا را ديد وعالمانه به ذلت وجودش او را عبادت كرد .حضرت عليه السلام دربيان صفات ملائك ايمان به خداوند را باعث معرفت عميق آنها دانسته است وفرموده : « ووصلت حقائق الايمان بينهم وبين معرفته » حقائق ايمان بين ايشان و معرفت و شناسايي پروردگار،وسيله گرديده است(نيكويي عقايد سبب شده تا حق تعالي را شناخته و پرستش نمايند)
مولاي متقيان علي عليه السلام خود نمونه اي بارز براي مومنين و الگويي براي معرفت ايشان هستند. آن حضرت در جواب دعلب يماني كه از ايشان پرسيده بود آيا پروردگار خود را ديده اي؟ فرمودند: آيا چيزي را كه نبينم مي پرستم؟ و دوباره در جواب سوال او كه پرسيد چگونه او را مي بيني؟ فرمودند: ديده ها هرگز او را آشكار نمي بينند اما دلها با ايمان درست او را درمي يابند.
6- رحمت خدا
ايمان به آخرت، زمينه برخوردارى از رحمت الهى مي گردد خداوند متعال در اين باره مي فرمايد : و من الأعراب من يؤمن باللَّه و اليوم الأخر ... سيدخلهم اللّه فى رحمته إنّ اللّه غفور رّحيم. ( توبه / 99)
گروهى(ديگر) از عربهاى باديهنشين، به خدا و روز رستاخيز ايمان دارند؛ و آنچه را انفاق مىكنند، مايه تقرّب به خدا، و دعاى پيامبر مىدانند؛ آگاه باشيد اينها مايه تقرّب آنهاست! خداوند بزودى آنان را در رحمت خود وارد خواهد ساخت؛ به يقين، خداوند آمرزنده و مهربان است!
7- رستگارى
ايمان به خدا ، زمينه رستگارى مي باشد. در سوره مجادله آيه 22 آمده است : لاتجد قوما يؤمنون باللَّه و اليوم الأخر يوادّون من حادّ اللَّه و رسوله ... أولئك حزب اللَّه ألا إنّ حزب اللَّه هم المفلحون ....
هيچ قومى را كه ايمان به خدا و روز رستاخيز دارند نمىيابى كه با دشمنان خدا و رسولش دوستى كنند، ....؛ آنها«حزب اللَّه»اند؛ بدانيد«حزب اللَّه» پيروزان و رستگارانند.
8- قبول موعظه
از ديگر فوائد ايمان به خدا آن است كه كسي كه به او ايمان دارد ، زمينه پذيرش مواعظ در او فراهم مي باشد . خداوند متعال مي فرمايد : .... ذلك يوعظ به من كان منكم يؤمن باللَّه و اليوم الأخر .... ( بقره / 232)
..... اين دستورى است كه تنها افرادى از شما، كه ايمان به خدا و روز قيامت دارند، از آن، پند مىگيرند(و به آن، عمل مىكنند). .... (232)
9- رسيدن به مقام رضا و خشنودي از خدا:
از ديگر فايده هاي معنوي ايمان به خدا رسيدن به مقام رضا ( خشنودي از خدا ) مي باشد. در سوره مجادله آيه 22 آمده است لاتجد قوما يؤمنون باللَّه و اليوم الأخر يوادّون من حادّ اللَّه و رسوله ... رضى اللَّه عنهم و رضوا عنه ....هيچ قومى را كه ايمان به خدا و روز رستاخيز دارند نمىيابى كه با دشمنان خدا و رسولش دوستى كنند، ؛ خدا از آنها خشنود است، و آنان نيز از خدا خشنودند؛ ....
و : فوائد اجتماعي ايمان به خدا:
قبل از بيان فوائد اجتماعي ايمان به خدا بايد اين نكته را متذكر شويم كه براي درك صحيح از فوائد اجتماعي ايمان زاويه ديد ما از حوزه فردي به حوزه اجتماعي تغيير نمايد به اين معنا كه به هنگام تحليل اين مساله نبايد به دنبال اين باشيم كه اگر من به خدا ايمان داشته باشم در جامعه چه اتفاقي مي افتد بلكه بايد به مساله اينگونه نگاه كنيم كه اگر همه به خدا ايمان داشته باشند در جامعه چه اتفاقي مي افتد و نتيجه آن چه مي شود .با توجه به نكته اي كه گفته شد بايد بگوئيم كه در صورتي كه همه افراد جامعه به خداوند متعال ايمان داشته باشند مدينه فاضله اي كه آرزوي تمامي پيامبران و اولياء الهي بوده و مي باشد تحقق پيدا مي كند و اين آرزوي هر انساني است كه در چنين جامعه اي زندگي نمايد .اما دليل اينكه چگونه فايده و نتيجه ايمان به خدا در جامعه تشكيل مدينه فاضله مي باشد بايد مروري به ويژگي هاي مومنين كه در قرآن و روايات ذكر گرديده بيندازيم.
برخي از ويژگي هاي مومنين كه در قرآن ذكر گرديده به شرح ذيل مي باشد
1- تأمين حوائج مادى ديگران (توبه/71، انفال/3)
2- امر به معروف و نهى از منكر (توبه/71، آل عمران/114)
3- تعاون و هميارى با برادران ايمانى (توبه/71)
4- تواضع با مردم (فرقان/63)
5- پيشى گرفتن در انجام امور خير (مؤمنون/59)
6- عدم طرح دوستى با كافران (مجادله/22)
7- كوشش در امانتدارى (مؤمنون/8)
8- وفاى به تعهدها و قراردادها (مؤمنون/8)
علاوه بر آيات ذكر شده برخي از روايات نيز بر ويژگي هاي مومنين تاكيد دارد كه به برخي از آنها نيز اشاره مي نمائيم.
1- صداقت :
درحكمت« 450 » نهج البلاغه هم حضرت علي عليه السلام يكي از علامات ايمان درمؤمنين را همين راستگويي مي دانند ومي فرمايند «علامة الايمان ان تؤثر الصدق حيث يضرك علي الكذب حيث ينفعك »
نشانه ي ايمان آن است كه اختيار كني راست گفتن را جائيكه به تو زيان مي رساند بردروغ گفتن جائيكه سود مي دهد .
2- شاد بودن با شادي ديگران و ناراحت بودن با ناراحتي آنها پيامبر گرامي اسلام در اين خصوص مي فرمايد : « مَثَلُ الْمُؤْمِنِ فِي تَوَادِّهِمْ وَ تَرَاحُمِهِمْ كَمَثَلِ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَكَى بَعْضُهُ تَدَاعَى سَائِرُهُ بِالسَّهَرِ وَ الْحُمَّى . نمونه مؤمنان در مهرورزى و دلسوزى به هم ، چون يك تن است كه اگر قسمتي از آن بيمار شود همه آن دچار بيخوابى و تب گردد. ». (بحار الأنوار ج58 ص 150 )
3- برخي ديگر از صفتهاي مومنين از زبان امام صادق عليه السلام :
امام صادق عليه السّلام فرمود: مؤمن را سزاوار است كه داراى هشت خصلت باشد: 1- هنگام شدائد با وقار باشد، 2- هنگام بلا شكيبا باشد، 3- در فراوانى نعمت سپاسگزار باشد، 4- بآنچه خدا روزيش كرده قانع و خرسند باشد، 5- بدشمنانش ستم نكند، 6- بارش را بر دوستانش نيفكند 7- بدنش از او در رنج و مشقت باشد (از بسيارى عبادت و قضاء حوائج مردم) 8- مردم از ناحيه او در آسايش باشند، همانا علم دوست مؤمن است و بردبارى و زيرش و عقل امير سپاهش (يعنى اعضاء و جوارحش بفرمان عقلش رفتار كنند) و مدارا برادرش و احسان پدرش باشد. ( اصول كافى-ترجمه مصطفوى، ج3، ص: 79 )
حال با بيان ويژگي هاي افراد تشكيل دهنده جامعه اي كه ايمان به خدا دارند به راحتي مي توان به فوائد اجتماعي ايمان دست يافت كه در اينجا تنها به تعدادي از آنها اكتفا مي شود
1- ايمان؛ محور وحدت و همبستگي:
هنگامي كه اعضاي تشكيل دهنده جامعه بر اساس مباني ايماني خود به يكديگر محبت كرده و حوائج يكديگر را برطرف مي نمايد و خود را در شادي و غم يكديگر شريك مي دانند اين جامعه داراي وحدت و هم بستگي بود و مي تواند خود را از تمامي آسيبها مصون و محفوظ دارد .
2- استقرار عدالت اجتماعى :
همانگونه كه گفته شد كساني كه به خدا ايمان دارند به تعهدهاي خود وفادار بوده ، به حق خود قانع ، و اهل امر به معروف و نهي از منكر مي باشند كه اين امور زير بناي تشكيل جامعه اي عدالت محور فراهم مي آورد .
3- دوري از فساد و انحرافات اجتماعى:
هنگامي كه افراد جامعه بر اساس ايمان به خدا اهل رعايت حقوق ديگران بوده و تمامي جوانب اخلاق را رعايت نمايند بطور طبيعي چنين جامعه اي از فساد و انحرافات اخلاقي بدور خواهد بود .
4- بهبود روابط اجتماعي
هنگاميكه كه انسانها قوانين و حدود و حقوق يكديگر را محترم شمارند، عدالت را امري مقدس به حساب آورند، به يكديگر مهر بورزند، هريك براي ديگري آن را دوست بدارد كه براي خود دوست مي دارد و آن چيزي را كه براي خويش نمي پسندد، براي ديگران هم نپسندد، به يكديگر اعتماد و اطمينان داشته باشند، هر فردي خود را مسئول اجتماع خويش بشمارد در اينصورت روابط اجتماعي در بالاترين سطح خود شكل گرفته و جامعه اي سالم، پويا بوجود خواهد آمد .
5- برقراري امنيت اجتماعي
از مهمترين دغدغه هاي بشري امنيت مي باشد كه اين امر مهم در سايه ايمان افراد جامعه به راحتي قابل تحقق است چرا كه همانگونه كه گفتيم كسانيكه به خدا ايمان دارند به حقوق خود پايبند بوده و با امر به معروف و نهي از منكر در تامين امنيت جامعه كوشا مي باشند .
در پايان بايد به اين نكته نيز اشاره نمود يكي ديگر از راههاي رسيدن به فايده اي ايمان به خدا اين است كه انسان شرايط خلاء ايمان را مورد بررسي قرار دهد و ببيند در صورت نبود ايمان چه زيانهاي مادي و معنوي و فردي و اجتماعي شامل افراد مي شود به عنوان نمونه مي بينيم آنجا كه جاي ايمان خالي مانده است مانند برخي جوامع عصر حاضر تمام قدرت علمي صرف خود خواهي ها و خود پرستي ها ، افزون طلبي ها ، برتري طلبي ها ، استثمارها ، استبدادها ، نيرنگ ها و نيرنگ بازي ها شده است .
p><!--StartFragment
نظام مدیریت اسلامی براساس مشارکت همگانی مردم و ارائه پیشنهادات و اعطای بخشندگی و خیررسانی به جامعه و مردم بنا شده است و اگراین اصول، در جامعه ای اسلامی مورد توجه مسئولان آن قرار نگیرد، صدمات وارده به مردم، بیش از آن چیزی است که بتوان تصور کرد.
نظام مدیریت اسلامی براساس مشارکت همگانی مردم و ارائه پیشنهادات و اعطای بخشندگی و خیررسانی به جامعه و مردم بنا شده است و اگراین اصول، در جامعه ای اسلامی مورد توجه مسئولان آن قرار نگیرد، صدمات وارده به مردم، بیش از آن چیزی است که بتوان تصور کرد.
در همین خصوص دولت همواره بر مبارزه با مفاسد اقتصادی تاکید دارد و حتی کارشناسان نیز پیشنهاد داده اند تا برای مبارزه بدون اغماض با این پدیده زشت اقتصادی و اجتماعی، اسامی فاسدان اقتصادی در محاکم قضایی که اتهامشان قطعی است اعلام شود.
اما پیشنهاد ما به دولت برای مقابله بی امان با مفاسد اقتصادی، موضوعی اساسی تر و به مراتب حساس تر از دیدگاه بالاست. دولت در حال حاضر به جز مقابله با فساد اقتصادی باید پیامدهای اقتصادی «پول شویی» را که از سوی فاسدان اقتصادی در جامعه رواج داده می شود، مورد توجه جدی قرار دهد.
پول شویی طی دو دهه اخیر به یکی از مهمترین مباحث مطرح در عرصه بین الملل درآمده است و کشورها تلاش کرده اند تا هر یک به نوعی، با تصویب قوانین خاص به مبارزه با این پدیده، جدیت بخشند.
p><!--EndFragmentp><!--StartFragment
عنوان: بررسی متغیرهای کلان اقتصادی اثرگذار بر کسری بودجه دولت
(بهمن ماه 1380 )
مقدمه :
در ادوار مختلف تاریخ وظایف دولت و نقش آن در فعالیتهای اقتصادی یکسان نبوده و حدود وظایف دولت با توجه به تحولاتی که در زندگی اقتصادی و اجتماعی جوامع روی داده است تغییر کرد . و همچنین فلسلفه اجتماعی و سیاسی که در هر جامعه حاکم است نوع و حدود وظایف دولتها را تعیین می کند . ایران تولید کننده نفت است و عمده نفت توسط دولت دریافت می شود و نقش دولت در اقتصاد تا حدودی پررنگ می باشددر نتیجه بررسی و تحقیق در مورد بودجه دولت از اهمیت بسیاری برخوردار است . در این تحقیق عوامل موثربرکسری بودجه دولت طی سالهای 77- 1345 مورد بررسی قرار می گیرد که این عمل می تواند کمک موثری به برنامه ریزانی و بودجه بندی در سطح کلان کشور نماید .
فرضیات تحقیق عبارتنداز:1- مالیاتها،درآمدهای نفتی،تورم وجمعیت مهمترین عوامل موثر برکسری بودجه دولت هستند2- سهم متغیرهای معرفی شده در تغییرات کسری بودجه زیاد وقابل توجه است3-شوکهایی که از طرف متغیرهای معرفی شده برکسری بودجه وارد می شود با دوام هستند .
ادبیات موضوع :
پس از جنگ جهانی اول و به دنبال آن بحران بزرگ اقتصادی و در سالهای 32- 1929 که رکود و بیکاری بر اقتصاد جهان حکمفرما گردیده بود دولتها به این فکر افتادند از چه طریقی رونق را به اقتصاد برگردانند و زمینه های لازم رشد و توسعه اقتصادی را فراهم نماید به پیشنهاد و سیاستمداران و اقتصاد دانان از جمله کینز ، دولتها شروع به مداخله جدی در اقتصاد کشورشان نمودند و با دستیابی به نتایج مثبت حوزه مداخلات خود را گسترش دارند و از طرف دیگر به علت نابرابری درآمدهای دولت در برایر مخارجش بخصوص در کشورهای در حال توسعه به کسری بودجه روی آوردند و از این جهت کسری بودجه یکی از مفاهیم اساسی در اقتصاد است از جمله تحقیقات انجام شده در خارج از کشور مطالعات شم بت می باشد که در سال 1991 عوامل موثر در افزایش هزینه های دولتی را مورد بررسی قرار داد ونتیجه گرفت که نه تنها متغیرهای اقتصادی ، اجتماعی بلکه عوامل سیاسی نیز در افزایش هزینه های دولتی موثر است و از جمله مطالعات انجام شده در ایران به مطالعات دکتر مهدی تقوی و علیرضا صنیع دانش اشاره داشت که در مقاله ای به بررسی دلایل نوسان حجم فعالیتهای دولت در اقتصاد ایران در فاصله زمانی70-1350پرداخته اند نتیجه اصلی مقاله این است که نوسانات درآمدهای نفتی ، بودجه عمومی دولت را بیشتر تحت تاثیر قرار می دهد و با آگاهی براین موضوع چون درآمد نفت متغیر نیست که کاملا" در اختیار دولت باشد و از حیطه کنترل دولت خارج است بنابراین دولت برای کاهش بار مالی خود باید از حجم فعالیتهای خود بکاهد .
p><!--StartFragment
روش اندازهگیری مقدار آمونیاک
1 هدف
هدف از تدوین این استاندارد بیان روش اندازهگیری مقدار آمونیاک موجود در یک زداینده میباشد .
این روش برای پاک کنندههایی که دارای اوره هستند مناسب نیست .
در صورتی که زدایندهها دارای مونوآلکانول آمینها باشند روش تغییر یافته نیز شرح شده است .
2 اساس
آمونیاک موجود در یک زداینده به وسیله تغییر مستقیم از یک محلول قلیائی اندازهگیری میشود . حاصل تقطیر در محلول بوریک اسید تیتر میگردد . در صورتی که مونوآلکانول آمینها در پاک کننده موجود باشد روش مناسب دیگری به کار میرود .
p><!--EndFragmentp><!--StartFragment
تصفیه و ضد عفونی آب و فاضلاب
مقدمه
امروزه حفظ منابع آب ، یعنی حیاتی ترین ماده ای که بشر به آن نیاز دارد بطور فزاینده ای مورد توجه مجامع مختلف بین المللی قرار گرفته است . رشد روزافزون جمعیت و در نتیجه بهره برداری بیش از حد از منابع محدود آب از یک طرف و آلوده شدن آنها بسبب فعالیتهای گوناگون زیستی ، کشاورزی و صنعتی بشر از طرف دیگر همگی دست به دست همدیگر داده و زنگ خطر بحران آب را در سالهای آینده به صدا در آورده است .
بنابراین حفظ کیفیت فیزیکی و شیمیایی و بیولوژیکی منابع آب سرلوحه فعالیت بسیاری از سازمانهایی است که به نحوی با این منابع سرو کار دارند .
این مهم از دو جنبه کلی قابل توجه است :
١- افزایش کیفیت آبی که باید به مصارف گوناگون برسد که تحت تاثیر سه عامل عمده بوده است
- افزایش آلاینده ها در منبع طبیعی آب .
- آزمایشهای کیفی آب و فاضلاب با دقت بالا .
- افزایش سطح استاندارد آب آشامیدنی .
تحولاتی که در چند سال اخیر موجب پیشرفت تکنولوژی تصفیه آب و افزایش کیفیت آب آشامیدنی شده است بشرح ذیل می باشد :
×حذف مرحله کلر زنی در ابتدای تصفیه خانه ( استفاده از کلر فقط در آخرین مرحله تصفیه برای بهره برداری از کلر باقی مانده در شبکه ) .
× استفاده از ازون و پرتودهی فرابنفش در مراحل مختلف تصفیه .
× استفاده بیشتر از سیستم ازون ، بویژه استفاده از اکسیژن برای تغذیه دستگاه و بهره گیری از برق با فرکانس متوسط ،باعث شده تا غلظت ازون بالا رفته و در نتیجه طراحی دستگاههای تولید ازون کوچکتر شود که نهایتا منجر به کاهش سرمایه گذاری اولیه برای تصفیه بروش ازون می گردد.
٢- افزایش کیفیت فاضلاب تصفیه شده گوناگون شهری ، روستایی ، کشاورزی و صنعتی .
پر واضح است که اهمیت این جنبه زیاد بوده و اگر تمام توجه به آن معطوف می شد هیچگاه بشر با بحران کم آبی روبرو نمی شد .
١- فاضلاب چیست ؟
همه جوامع ، هم به صورت جامد و هم به صورت مایع ، فضولات تولید می کنند . بخش مایع این فضولات ، یا فاضلاب ، اساسا همان آب مصرفی جامعه است که در نتیجه کاربردهای مختلف آلوده شده است . از نظر منابع تولید ، فاضلاب را می توان ترکیبی از مایع یا فضولاتی دانست که توسط آب از مناطق مسکونی ،اداری و تاسیسات تجاری و صنعتی حمل شده و بر حسب مورد ، با آبهای زیرزمینی ، آبهای سطحی و سیلابها آمیخته است .
اگر فاضلاب تصفیه نشده انباشته شود ، تجزیه مواد آلی آن ممکن است منجر به تولید مقدار زیادی گازهای بدبو شود . علاوه بر آن ، فاضلاب تصفیه نشده معمولا حاوی میکروارگانیسمهای بیماریزای فراوانی است که در دستگاه گوارش انسان زندگی می کنند و یا در برخی فضولات صنعتی موجودند . فاضلاب ، شامل برخی مواد مغذی نیز هست که می تواند سبب تحریک رشد گیاهان آبزی شود ، و ممکن است ترکیبات سمی نیز داشته باشد ،بنا به این دلایل انتقال سریع و بدون دردسر فاضلاب از منابع تولید ، وسپس تصفیه و دفع آن ، نه فقط مطلوب ، بلکه در جوامع صنعتی ضروری است و جنبه اقتصادی و تولید درآمد نیز دارد .
تصفیه آب و فاضلاب شاخه ای از مهندسی محیط زیست است که اصول بنیادی علوم و مهندسی را در مسائل کنترل آلودگی آب به خدمت می گیرد . هدف نهایی مدیریت فاضلاب حفاظت محیط زیست است به نحوی که با اصول بهداشت عمومی و مسائل اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی هماهنگ باشد .
٢- تصفیه فاضلاب
فاضلاب جمع آوری شده چه از مراکز جمعیتی یا کارخانجات نهایتا باید به منابع آب یا خاک باز گردانده شود . در هر مورد باید به این سوال پیچیده پاسخ داد که : برای حفظ محیط زیست ، کدام یک از آلاینده های فاضلاب ، و تا چه حد باید حذف شوند؟ پاسخ به این سوال مستلزم بررسی شرایط و نیازهای محلی ، همراه با کاربرد دانش علمی ، قضاوتهای مهندسی متکی به تجربه و رعایت شرایط و مقررات کشوری می شود .
گرچه جمع آوری آبهای سطحی و زهکشی از زمانهای قدیم شروع شده است ، ولی پیدایش نظریه میکروبی توسط کخ و پاستور در نیمه دوم قرن نوزدهم آغازگر عصر جدیدی در زمینه بهداشت عمومی شد . قبل از آن زمان رابطه آلودگی و بیماری فقط به صورت مبهم شناخته شده و از علم نوپای باکتری شناسی نیز برای تصفیه فاضلاب استفاده نشده بود .
روشهای تصفیه که در آنها کاربرد نیروهای فیزیکی عامل مهمتری است با عنوان عملیات واحد تصفیه شناخته شده اند . روشهای تصفیه که در آن حذف آلاینده ها از طریق واکنشهای شیمیایی و زیست شناسی صورت می گیرد با عنوان فراینده های واحد تصفیه معروف اند
در حال حاضر ، عملیات و فرآیندهای واحد تصفیه در هم ادغام شده و آنچه را که امروزه مراحل اولیه ، و نهایی تصفیه نامیده می شود تشکیل داده اند . در تصفیه اولیه از عملیات فیزیکی تصفیه همچون آشغالگیری و ته نشینی برای جدا کردن مواد شناور و قابل ته نشینی موجود در فاضلاب بهره گرفته می شود . در تصفیه ثانویه از فرآیندهای شیمیایی و زیست شناختی استفاده می شود تا قسمت اعظم مواد آلی از فاضلاب جدا شود . در تصفیه نهایی از واحدهای اضافی عملیات و فرآوری استفاده می شود . تا سایر آلاینده ها مانند نیتروژن و فسفر ، که مقدار آنها در تصفیه ثانویه کاهش چشمگیری پیدا نکرده است ، حذف شوند . روشهای تصفیه زمینی ، که امروزه بیشتر به "سیستمهای طبیعی " معروف شده اند ، مجموعه ای از مکانیسم های تصفیه فیزیکی ،شیمیایی و زیست شناسی را به خدمت گرفته و آب را با کیفیتی مشابه آبی که از تصفیه نهایی فاضلاب حاصل شود تولید می کنند.
در طول ٢٠تا ٣٠ سال گذشته تعداد مراکز صنعتی که فضولات خود را به شبکه های فاضلاب شهری تخلیه می کنند افزایش چشمگیری یافته است . با عنایت به اثرات سمی ناشی از حضور این فضولات ،حتی با غلظت بسیار کم ، در بسیاری از جوامع آمیختن فاضلاب خانگی با فاضلابهای صنعتی ، که به طور کامل یا ناقص تصفیه اولیه شده اند ، مورد ارزیابی مجدد قرارگرفته است . پیش بینی می شود که در آینده این کارخانجات ملزم شوند که این فضولات را ، در محل تولید ، تا سطح بالاتری تصفیه کنند تا بی ضرربودن آنها ،قبل از تخلیه به شبکه های شهری ،تضمین شود . در حال حاضر بر روی اغلب عملیات و فر آیندهای واحد مورد استفاده در تصفیه فاضلاب تحقیقات وسیع و پیوسته ای ، از دیدگاه کاربرد و اجرا ،صورت می گیرد . در نتیجه ، تغییرات فراوان در فرآیندها صورت گرفته و فرآیندها و عملیات جدیدی ابداع و به کار گرفته شده است : به منظور ارتقا شرایط زیست محیطی آبهای سطحی و رودخانه ها رو شهای تصفیه معمول باید بهبود یابد و سیستمهای تصفیه و تکنولوژی نوین دیگری به خدمت گرفته شوند . اگر قرار باشد پیشرفت مهمی در تحلیل و کاربرد فرآیندهای موجود و جدید حاصل شود باید روشهای پیشرفته تری برای شناسایی مشخصه های مورد نظر بکار گرفته شود . گر چه اغلب مواد آلی حاضر در فاضلابهای انسانی را می شود تصفیه کرد ،ولی فاضلاب صنعتی با بهره گیری از فرآیندهای معمول حاضر ، قابل تصفیه نیستند و یا فقط کمی تصفیه می شوند ، به علاوه در بسیاری از موارد ، از آثار دراز مدت زیست محیطی حضور اینگونه مواد اطلاعاتی در دسترس نیست و یا اطلاعات موجود ناچیز است . در بعضی از موارد ممکن است برای حفظ اینگونه آلاینده ها ، قبل از تخلیه به داخل شبکه جمع آوری ، کنترل بیشتر در منبع تولید ضرورت پیدا کند .
٣- روشهای گندزدایی منابع آ ب :
یکی از آلودگیهای بسیار عمده و خطرناک منابع آب ، آلودگی بیولوژیکی است . آب می تواند به انواع میکروارگانیسم ها اعم از انواع باکتریها ،انگلها ، قارچها و ویروسها آلوده شود . آلودگی عمده و شایع آب ، آلودگیهای باکتریایی شامل کلی فرمها ( باکتریهای روده ای ) و انگلی می باشد که به طرق مختلف این باکتریها را از بین می برند.
روشهای گوناگونی برای گندزدایی منابع آب وجود دارد که بطو کلی به دو دسته شیمیایی و فیزیکی تقسیم می شوند . از روشهای رایج شیمیایی ، کلر زنی و استفاده از گاز ازون ، و از روشهای رایج فیزیکی ، حرارت ،فیلتراسیون و پرتو دهی را می توان نام برد.
شرایط یک ضد عفونی کننده ایده آل در جدول شماره ١ ارائه شده است . همانگونه که دیده می شود ، ضد عفونی کننده ایده آل باید طیف گسترده ای از مشخصه های مختلف داشته باشد . گرچه ممکن است چنین ترکیبی وجود نداشته باشد ، در ارزیابی مواد ضد عفونی کننده توصیه شده یا پیشنهاد شده باید شرایط پیشنهادی در جدول ٢ رادر نظر داشت . این نکته نیز مهم است که حمل و کاربرد ماده ضد عفونی کننده بی خطر باشد و بتوان غلظت آن را در آبهای تصفیه شده اندازه گیری کرد . ضدعفونی را اغلب با استفاده از عوامل شیمیایی ،عوامل فیزیکی ، ابزارهای مکانیکی و تابش انجام می دهند.
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
چمدون
پروانه ها
غیر معمولی
بوف کور
غم و شادی
حریص
پرنده غمگین
زیبایی
بادبادک های رنگی
کافه های شلوغی
دلم تنهاست
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
بازار خرمشهر
چهار دیواری
اسیری
دوره آخر
حراج
خنده
کی بهت خندیده
لولای شکسته
بخون امشب
دل شوره
دریاچه مرده
ژاکت
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
خود کشی ممنوع
آهای خبر نداری
اعتیاد
امام رضا
بارون
بانوی من
کلاف زندگی
صبوری
تو و فاصله
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
بچه های جنوب
دل
عشق دو حرفی
غزل خوان
خاطرات مرده
عشقم رو دست کم نگیر
لنگه کفش
رئیس خوشگلا
راه کربلا
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
ابر های پاییز
نفس بریده
عروس من
خیانت
کم تحمولم
متاسفم
گله سر
پرنده
فلسطین
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
نفرین
کفتر چاهی
تو
خبر مرگ
لیلی و مجنون
میدونم دوستم نداری
غریبه
رمیکس
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
یه شاخه نیلوفر
کجاست
تبریک
چرا
قلعه خوشبختی
هفته های تلخ من
خاکستر
ناز
تو که نیستی
دلتنگی
بغض
عصا
دانلود کل آلبوم در فایل زیپ
زخم زبونچهار مضراب
برای هانیه
سنگ صبور
عروسی
تولد
من با تو خوشم
A Work Of Vital
Mozart
خیانت
خاطره
من با تو خوشم (رمیکس)
تک آهنگ ها:
میگه دوسم نداره
این بود زندگی
تنهاترین
دوست داشتم
چشمه ی طوسی
همسایه
برقص آ
ستمگر(رمیکس)
قطار(رمیکس)
خلیج ایرانی(فیت سینا حجازی)
واسه آبروی مردمت بجنگ(فیت فرزاد فرزین)
ماهی سیاه(فیت سینا حجازی)
خلاف
قاتل حرفه ای
تهمت ناروا
شهد مسموم
بی قرار(فیت هاکان)
سه شنبه ها
تو این زمونه
اسپانیایی
نشکن دلمو
وقتی رفتی(فیت محسن یگانه)
شعر سپید
پنجره شب ایرونی(فیت مهدی مقدم)
پشت صحنه زندگی
شبانه
توبه نامه
نمی تونم
خود فریبی
نفس بریده
خیانت
زبون
سنگ صبور
من با تو خوشم
تیتر زندگی
مجبور
توی شهری که تو نیستی
هق هق
صندلی انتظار
دلگیرم از او
پایان بی آغاز
تو ناز میکنی
بهشت من
ماه شبم
ظهر آتش
غدیر خون
کاشکی
نخل های بی سر
رفیق خوب
صفا
تنگ بلوری
تو این زندگی
زخم زبون
در معماري سنتي ايران, ساختمان بر اساس موقعيت جغرافيايياش از طريق سقفها, كاهش سطوح خارجي در برابر تابش مستقيم آفتاب, ايجاد سايبانهاي متناسب با هر منطقه, بادگيرها و زيرزمينها, حياط مركزي, جان پناههاي سايهگستر, پنجرههاي رو به آفتاب, انتخاب مصالح مناسب سقف, ديوار, انبار و غيره,. چنان با محيط خارج مقابله ميكند كه بهترين آسايش فضاي داخلي را بدون استفاده از دستگاههاي پيچيدهي انرژي بر و آلوده كننده غير فعال خورشيدي آگاهي داشته و پيوسته از آن بهره بردهاند. ولي تا كنون, هيچيك از اين عناصر به طور كامل و به شيوهي علمي بررسي نشده و ارتباط آنها با يكديگر به صورت دانشي مدون ارائه نشده است.
و زمین شناسی ساختمانی
هر کسی که با زمین شناسی سر و کار داشته باشد، تشخیص میدهد که پوسته زمین در
طی تاریخ زمین شناسی یک واحد ثابت و غیر متغیري نبوده است بلکه به کرات در برابر
عوامل داخلی و خارجی در آن تغییر شکل ایجاد شده است. شاهد این مدعی وجود
نواحی عظیم چین خورده یعنی سلسله کوههاست که در آن رسوبات و سنگهاي دیگر
فشرده شده و فرم آنها تغییر کرده است.
یکی از زیباترین و دیدنی ترین بناهای تاریخی کاشان، خانه طباطبایی ها ست که در محله سلطان امیر احمد در بافت قدیم کاشان واقع شده است. این خانه که از شاهکارهای هنر معماری قدیم به شمار می رود به وسیله مرحوم سیدجعفر طباطبایی – از تجار معروف فرش آن زمان – در سال ۱۲۵۰هجری قمری ساخته شده است. خانه طباطبایی ها همچون دیگر بناهای تاریخی آن زمان برخوردار از تزئینات مجلل و باشکوه، اصالت معماری و طراحی متناسب با فرهنگ و اقلیم خاص منطقه است. مجموعه خانه طباطبایی ها مشتمل بر ۳ بخش اندرونی بیرونی و بخش مخصوص خدمه است .مجموعه خانه تاریخی طباطبایی ها با ۴۷۰۰ مترمربع وسعت دارای ۴۰ اتاق، ۴ حیاط، ۴ سرداب (زیرزمین)، ۳ بادگیر و ۲ رشته قنات است.معماری خانه طباطبایی ها به شیوه معماری حجاب دار، گودال باغچه، متقارن و درون گر است. خانه تاریخی طباطبایی ها که به وسیله هیات امنای مرمت و احیای ابنیه تاریخی کاشان خریداری و در سال های ۱۳۷۳ تا ۱۳۷۶ با همکاری شهرداری و میراث فرهنگی کاشان و با پشتیبانی مسئولان وقت وزارت و معادن و فلزات طبق نقشه اصلی و نخستین موردمرمت و بازسازی قرارگرفت در فهرست آثار ملی ایران به شماره ۱۵۰۴ به ثبت رسیده است. مجموعه تاریخی خانه طباطبایی ها هم اکنون زیرپوشش سازمان رفاهی و تفریحی شهرداری کاشان اداره می شود.این خانه در نزدیکی خانه تاریخی بروجردی و در جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیر احمد (ع-که این بقعه نیز از آثار هنری قرن نهم و دهم می باشد) خانه با شکوهی وجود دارد و به خاطر اینکه سنگ بنای این خانه را شخصی به نام حاج سید جعفر طباطبایی نطنزی بنا نهاده است به خانه طباطبایی موسوم و مشهور گردیده است. این خانه در زمینی به مساحت ۴۷۳۰ متر مربع و در حدود سال ۱۲۵۰ قمری با مهارت و هنرمندی معمار معروف کاشانی استاد علی مریم احداث گردیده است.
برای دیدن و ذخیره تصاویر بر روی آن کلیک کنید
این خانه مشتمل بر چهار صحن و حیاط می باشد که حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی و دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده است. قسمت اندرونی: شامل اتاق پنج دری ساده در مرکز و دو حیاط در دو طرف آن و دارای سرداب هایی که بادگیر ها هوارا در آن جریان می دهند که این قسمت محل سکونت خانواده مرحوم طباطبایی بوده است .حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر و تعداد اتاق های آن بیشتر می باشد و دارای سرسرای پذیرایی مجزایی است. در زیر قسمت اندرونی مخصوصاً اتاق مرکزی ، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصر به فرد خود است و به علل مختلف از جمله : وجود بادگیر ،سقف ضربی ، نوع مصالح به کار رفته در بدنه ، دو جداره بودن بدنه ،وجود حوضی که قبلاً در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه حدود ۸ تا ۱۰ متر ، نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیر زمین می شود ؛ همه این عوامل باعث شده تا به خصوص در فصل تابستان ۱۵ تا ۲۰ درجه اختلاف دما بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده شود.
برای دیدن و ذخیره تصاویر بر روی آن کلیک کنید
قسمت بیرونی: شامل تالار بزرگ (اتاق شاه نشین) در مرکز با نورگیرها و پنجره های مشبک رنگی و پنجره های کناری دو جداره که عمودی باز و بسته می شود . این اتاق دارای تزیینات نقاشی و آیینه کاری و گچ بری های جالب از جمله پنجره های مشبک گچی است که همچون پارچه توری ظریفی به نظر می رسد . در دو طرف اتاق شاه نشین اتاق های گوشواره بنا شده است در جلوی اتاق شاه نشین ، ایوانی با آیینه کاری و گچبری های جالب دیده می شود.
در طرفین تالار بزرگ دو حیاط خلوت و نور گیر به صورت قرینه یکدیگر احداث شده است که دارای تابلو های بدیع نقاشی می باشند و از نفایس آثار هنری این دیار به شمار می آیند. اسناد و قراین نشان می دهد که هنرمند بزرگ و نقاشباشی در بار ناصرالدین شاه قاجار یعنی میرزاابوالحسن غفاری کاشانی ملقب به صنیع الملک با مالک خانه دوستی نزدیک و مراوده خانوادگی داشته است لذا به احترام دوستی که با مرحوم طباطبایی داشته در اجرای گچ بری ها و ترسیم نقاشی های این خانه نظارت داشته است. و این مطلب ارزش و اعتبار تزیینات خانه طباطبایی را بسیار افزایش می دهد. حیاط خدمه: شامل اتاق های خدمه ، زیرزمین خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستانی و تابستانی می باشد که تعدادی از اتاقهای خدمه از بین رفته است .
آب خانه از دو رشته قنات دولت آبادی و نصرآبادی تأمین می گردید است . خانه طباطبایی دارای ۵ درب ورودی می باشد که ورودی اصلی به دو ورودی اندرونی و بیرونی در قسمت هشتی تقسیم می گردد. علت پیچ و خم های راهرو های ورودی جهت شکستن اختلاف ارتفاع و نداشتن دید مستقیم است. لازم به توضیح است که خانه مسکونی وزادگاه شادروان “سپیده کاشانی” – شاعر بزرگ معاصر – نیز در مجاورت خانه تاریخی طباطبایی و در جنوب آن قرار دارد.
برای دیدن و ذخیره تصاویر بر روی آن کلیک کنید
عنوان پروژه: ساختمان دایره المعارف بزرگ اسلامی
تیم طراحی: فرحناز بهبودی
سال: ۱۳۶۹ تا ۱۳۸۵
مساحت: ۳۰۰۰۰۰ مترمربع
مشاور سازه: مهندس علی اکبر معین فر
مشاور مکانیک: مهندس علی امراللهی
مشاور الکترونیک: مهندس مجید پرویزی
استودیو طراحی سفید
تحریریه خط معمار
منبع: http://prozehha.ir
محبوب ترین ها
پرفروش ترین ها
پر فروش ترین های فورکیا
پر بازدید ترین های فورکیا